قيم اتفاقي يعني چه؟ در حقوق محجور فردي است كه توانايي تصرف اموال و انجام اعمال حقوقي خود را ندارد. بر اساس قانون مدني اين افراد محجور كه شامل افراد سفيه، صغير و مجنون مي‌شود. براي انجام امور حقوقي و مالي خود نيازمند يك سرپرست مي‌باشند. اين سرپرست در ابتدا پدر و جد پدري هستند و در نبود ايشان وصي تعيين‌شده مي‌باشد. اما اگر محجور پدر يا جد پدري يا وصي نداشته باشد چه؟ در اين شرايط براي محجور يك قيم تعيين مي‌شود. يكي از انواع قيم، در اصطلاح حقوقي قيم اتفاقي است كه در ادامه اين متن به معرفي آن مي‌پردازيم.

قيم اتفاقي كيست ؟

در قانون مدني ايران و بر اساس ماده 1207، اشخاص محجور كه شامل افراد صغير، مجنون و سفيه مي‌شوند به تصرف در اموال خود يا انجام امور حقوق ماليشان مجاز نيستند. بنابراين جهت رسيدگي به امور محجور ابتدا پدر و جد پدري پس از آن‌ها وصي تعيين‌شده و در نبود هيچ‌يك از موارد قبلي قيم مسئول است. پس در تعريف قيم مي‌توانيم بگوييم قيم فردي است كه در صورت نبود پدر يا جد پدري و وصي ايشان، از جانب مقام قضايي جهت رسيدگي به امور محجور نصب مي‌شود.

شخص قيم مطابق ماده 1235 قانون مدني در حدود اذن قانوني توانايي دخالت در امور محجور را دارد. يكي از انواع قيم، قيم اتفاقي است. قيم اتفاقي شخصي است كه به‌صورت موقت توسط قانون‌گذار در شرايط و زمان خاص تعيين مي‌شود. و اين قيم همانند ساير انواع قيم مسئول رسيدگي به امور محجور است.

چرا قيم اتفاقي تعيين مي‌شود ؟

گفتيم كه در نبود پدر، جد پدري و وصي، رسيدگي به امور محجور توسط قيم كه از جانب مقام قضايي تعيين مي‌شود؛ انجام مي‌گيرد. و يكي از انواع قيم، قيم اتفاقي است كه در شرايط و زمان خاصي از طرف قانون‌گذار براي رسيدگي به امور محجور تعيين مي‌شود. اما در چه شرايطي و به چه علت يك قيم اتفاقي تعيين مي‌شود؟

براي پاسخ به اين پرسش بايد به قانون مربوط به تعيين قيم اتفاقي مصوب در سال 1316 نگاه بيندازيم. در ماده‌واحده اين قانون بيان مي‌شود. هنگامي‌كه تعقيب جرم نيازمند شكايت خصوصي از جانب متضرر باشد. و اين متضرر يك محجور باشد كه ولي يا قيم نداشته باشد. در اين موارد قانون براي محجور يك قيم انتخاب مي‌كند. و زماني كه حين انتخاب قيم ضرر و زيان به محجور وارد شود و اين مدت انتخاب موجب فوت وقت گردد. آنگاه مدعي‌العموم ابتدا يك شخص را به‌صورت موقت به‌عنوان قيم انتخاب مي‌كند كه به اين قيم موقت، قيم اتفاقي مي‌گوييم.

بنابراين در تعريف كامل‌تري از قيم اتفاقي مي‌توانيم بگوييم. نوعي از قيم كه به‌صورت موقت و جهت جلوگيري از ورود ضرر و زيان به محجور و جلوگيري از فوت وقت توسط مدعي‌العموم تعيين مي‌گردد. بر اساس اين تعريف تعيين قيم اتفاقي داراي شرايط و ضوابط مخصوص به خود است كه در ادامه به آن مي‌پردازيم.

شرايط نصب قيم اتفاقي

نصب قيم اتفاقي شرايط و ضوابط خاصي دارد. كه بر اساس اين شرايط دادگاه اقدام به تعيين قيم مي‌نمايد. اين شرايط بر اساس ماده‌واحده قانون مربوط به تعيين قيم اتفاقي عبارت‌اند از:

اول؛ در شرايطي كه تعقيب جرم و مجرم نيازمند به شكايت متضرر است.

دوم؛ فرد متضرر از جرم صغير يا محجور باشد.

سوم؛ صغير موردنظر ما خود ولي، وصي يا قيم ندارد. يا اينكه ولي و قيم دارد اما همان ولي يا قيم در جرم مداخله داشتند.

چهارم؛ تعيين قيم به شكل عادي موجب  فوت وقت گردد. و يا موجب ورود ضرر و زيان به صغير شود.

وظايف قيم اتفاقي

همان‌طور كه پيش‌تر اشاره كرديم قيم اتفاقي در مواردي نصب مي‌شود كه محجور به علت وقوع يك جرم متضرر شود. اما ولي و وصي و قيم نداشته باشد تا پيگير شكايت شوند. لذا براي جلوگيري از فوت وقت قيم اتفاقي توسط دادستان نصب مي‌گردد.

بنابراين يكي از وظايف قيم اتفاقي اين است كه در صورت مصلحت محجور به اقامه تعقيب جرم دستور نمايد. البته در اين خصوص ماده‌واحده قانون مربوط به تعيين قيم اتفاقي نكته‌اي بيان مي‌دارد. كه موارد ضروري پيش از نصب قيم اقدامات لازم و فوري از جانب دادستان براي حفظ و نگهداري مدارك و ادله جرم جهت تعقيب و پيگيري جرم انجام مي‌شود. اما ادامه تعقيب جرم، درصورتي‌كه قيم تشخيص دهد تعقيب جرم به مصلحت محجور است. و با شكايت و دستور قيم انجام مي‌شود.

به‌جز نكته مذكور در خصوص وظيفه قيم براي پيگيري و شكايت از مجرم كه به محجور ضرر رسانده است. ساير وظايف قيم اتفاقي همانند وظايف قيم معمولي است. كه اين وظايف معمول به‌طوركلي شامل اداره امور مالي و اموال و دارايي محجور، پيگيري و اداره امور قضايي محجور و… مي‌شود.

عزل و نصب قيم اتفاقي

بر اساس ماده يك قانون راجع به تعيين قيم اتفاقي، نصب قيم اتفاقي به اين صورت است. كه مدعي‌العموم يا همان دادستان ابتدا شرايط و ضوابط لازم را احراز مي‌نمايد. سپس براي صغير يا محجور قيم اتفاقي را تعيين مي‌كند. بر اساس اين ماده وظيفه دادستان است تا با نصب قيم اتفاقي براي محجور حقوق مالي و غيرمالي محجور را حفظ نمايد.

با اين توصيف نحوه نصب انواع ديگر قيم نيز همانند نصب قيم اتفاقي است. به عبارت دقيق‌تر در گام اول دادگاه بايد حكم حجر فرد را صادر نمايد و سپس در صورت وجود شرايط لازم براي محجور موردنظر قيم اتفاقي نصب نمايد. قيم نيز بعد از ابلاغ حكم به او مي‌تواند اين وظيفه را قبول كند يا عدم قبول خود را به اطلاع دادستان برساند. و اگر در مهلت سه روز قيم قبول و عدم قبول را اطلاع ندهد دادستان شخص ديگري را جهت قيمومت انتخاب مي‌كند.

اما در خصوص عزل قيم اتفاقي بايد گفت دادگاه با دادخواست عزل قيم از جانب دادستان يا ذي‌نفع يا محجور مي‌تواند. فرد قيم را به علت انجام برخي امور و يا اينكه برخي صفات لازم را از دست داد، از سمت قيم بركنار نمايد. مسئله عزل قيم اتفاقي در قانون مدني به‌تفصيل بيان مي‌شود. برخي از علت‌هاي عزل قيم را بر اساس قانون در ادامه ذكر مي‌كنيم.

علل عزل قيم‌اتفاقي مطابق قانون مدني

قانون مدني در مواد 1231، 1239، 1243، 1244، 1248، 1249 در خصوص عزل قيم اتفاقي بيان مي‌دارد:

اول؛ اگر قيم خود به وضعي دچار شود كه بايد تحت ولايت يا قيمومت فرد ديگري باشد. يا مواردي كه قيم مجنون يا فاقد رشد تشخيص داده شود.

دوم؛ وقتي قيم مرتكب جناياتي شود همانند خيانت‌درامانت، اختلاس، كلاهبرداري، هتك ناموس يا اعمال منافي عفت و… و دادگاه با حكم قطعي قيم را محكوم سازد.

سوم؛ هنگامي‌كه قيم اتفاقي ورشكسته گردد. يا اينكه او به فساد اخلاقي مشهور شود. و يا اينكه وي و خويشاوندان درجه‌يك او نسبت به محجور دعوايي داشته باشند.

چهارم؛ درصورتي‌كه مشخص شود قيم با سوءنيت، اموال متعلق به محجور را جزء دارايي محجور قيد نكند. و يا اينكه مشخص شود قيم از روي عمد موجب شد كه مال محجور در صورت دارايي قيد نگردد.

پنجم؛ بعد از اعلام دادستاني قيم بايد جهت ارائه تضمين نزد دادستان برود. و عدم مراجعه او به مدعي‌العموم موجب عزل وي مي‌شود.

ششم؛ درصورتي‌كه مشخص شود قيم از صفت امانت برخوردار نيست و يا اينكه اين صفت از وي سلب گردد.

هفتم؛ مواردي نيز ممكن است قيم به‌جز دلايل فوق مذكور به مجازات حبس محكوم گردد. و در اين صورت از اداره امور مالي و غيرمالي محجور ناتوان بماند. همچنين در مواردي كه عدم لياقت قيم براي اداره امور محجور ثابت شود.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص قيمومت، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون قيمومت پاسخ دهند.

سؤالات متداول

قيم اتفاقي يعني چه؟ در حقوق محجور فردي است كه توانايي تصرف اموال و انجام اعمال حقوقي خود را ندارد. بر اساس قانون مدني اين افراد محجور كه شامل افراد سفيه، صغير و مجنون مي‌شود. براي انجام امور حقوقي و مالي خود نيازمند يك سرپرست مي‌باشند. اين سرپرست در ابتدا پدر و جد پدري هستند و در نبود ايشان وصي تعيين‌شده مي‌باشد. اما اگر محجور پدر يا جد پدري يا وصي نداشته باشد چه؟ در اين شرايط براي محجور يك قيم تعيين مي‌شود. يكي از انواع قيم، در اصطلاح حقوقي قيم اتفاقي است كه در ادامه اين متن به معرفي آن مي‌پردازيم.

قيم اتفاقي كيست ؟

در قانون مدني ايران و بر اساس ماده 1207، اشخاص محجور كه شامل افراد صغير، مجنون و سفيه مي‌شوند به تصرف در اموال خود يا انجام امور حقوق ماليشان مجاز نيستند. بنابراين جهت رسيدگي به امور محجور ابتدا پدر و جد پدري پس از آن‌ها وصي تعيين‌شده و در نبود هيچ‌يك از موارد قبلي قيم مسئول است. پس در تعريف قيم مي‌توانيم بگوييم قيم فردي است كه در صورت نبود پدر يا جد پدري و وصي ايشان، از جانب مقام قضايي جهت رسيدگي به امور محجور نصب مي‌شود.

شخص قيم مطابق ماده 1235 قانون مدني در حدود اذن قانوني توانايي دخالت در امور محجور را دارد. يكي از انواع قيم، قيم اتفاقي است. قيم اتفاقي شخصي است كه به‌صورت موقت توسط قانون‌گذار در شرايط و زمان خاص تعيين مي‌شود. و اين قيم همانند ساير انواع قيم مسئول رسيدگي به امور محجور است.

چرا قيم اتفاقي تعيين مي‌شود ؟

گفتيم كه در نبود پدر، جد پدري و وصي، رسيدگي به امور محجور توسط قيم كه از جانب مقام قضايي تعيين مي‌شود؛ انجام مي‌گيرد. و يكي از انواع قيم، قيم اتفاقي است كه در شرايط و زمان خاصي از طرف قانون‌گذار براي رسيدگي به امور محجور تعيين مي‌شود. اما در چه شرايطي و به چه علت يك قيم اتفاقي تعيين مي‌شود؟

براي پاسخ به اين پرسش بايد به قانون مربوط به تعيين قيم اتفاقي مصوب در سال 1316 نگاه بيندازيم. در ماده‌واحده اين قانون بيان مي‌شود. هنگامي‌كه تعقيب جرم نيازمند شكايت خصوصي از جانب متضرر باشد. و اين متضرر يك محجور باشد كه ولي يا قيم نداشته باشد. در اين موارد قانون براي محجور يك قيم انتخاب مي‌كند. و زماني كه حين انتخاب قيم ضرر و زيان به محجور وارد شود و اين مدت انتخاب موجب فوت وقت گردد. آنگاه مدعي‌العموم ابتدا يك شخص را به‌صورت موقت به‌عنوان قيم انتخاب مي‌كند كه به اين قيم موقت، قيم اتفاقي مي‌گوييم.

بنابراين در تعريف كامل‌تري از قيم اتفاقي مي‌توانيم بگوييم. نوعي از قيم كه به‌صورت موقت و جهت جلوگيري از ورود ضرر و زيان به محجور و جلوگيري از فوت وقت توسط مدعي‌العموم تعيين مي‌گردد. بر اساس اين تعريف تعيين قيم اتفاقي داراي شرايط و ضوابط مخصوص به خود است كه در ادامه به آن مي‌پردازيم.

شرايط نصب قيم اتفاقي

نصب قيم اتفاقي شرايط و ضوابط خاصي دارد. كه بر اساس اين شرايط دادگاه اقدام به تعيين قيم مي‌نمايد. اين شرايط بر اساس ماده‌واحده قانون مربوط به تعيين قيم اتفاقي عبارت‌اند از:

اول؛ در شرايطي كه تعقيب جرم و مجرم نيازمند به شكايت متضرر است.

دوم؛ فرد متضرر از جرم صغير يا محجور باشد.

سوم؛ صغير موردنظر ما خود ولي، وصي يا قيم ندارد. يا اينكه ولي و قيم دارد اما همان ولي يا قيم در جرم مداخله داشتند.

چهارم؛ تعيين قيم به شكل عادي موجب  فوت وقت گردد. و يا موجب ورود ضرر و زيان به صغير شود.

وظايف قيم اتفاقي

همان‌طور كه پيش‌تر اشاره كرديم قيم اتفاقي در مواردي نصب مي‌شود كه محجور به علت وقوع يك جرم متضرر شود. اما ولي و وصي و قيم نداشته باشد تا پيگير شكايت شوند. لذا براي جلوگيري از فوت وقت قيم اتفاقي توسط دادستان نصب مي‌گردد.

بنابراين يكي از وظايف قيم اتفاقي اين است كه در صورت مصلحت محجور به اقامه تعقيب جرم دستور نمايد. البته در اين خصوص ماده‌واحده قانون مربوط به تعيين قيم اتفاقي نكته‌اي بيان مي‌دارد. كه موارد ضروري پيش از نصب قيم اقدامات لازم و فوري از جانب دادستان براي حفظ و نگهداري مدارك و ادله جرم جهت تعقيب و پيگيري جرم انجام مي‌شود. اما ادامه تعقيب جرم، درصورتي‌كه قيم تشخيص دهد تعقيب جرم به مصلحت محجور است. و با شكايت و دستور قيم انجام مي‌شود.

به‌جز نكته مذكور در خصوص وظيفه قيم براي پيگيري و شكايت از مجرم كه به محجور ضرر رسانده است. ساير وظايف قيم اتفاقي همانند وظايف قيم معمولي است. كه اين وظايف معمول به‌طوركلي شامل اداره امور مالي و اموال و دارايي محجور، پيگيري و اداره امور قضايي محجور و… مي‌شود.

عزل و نصب قيم اتفاقي

بر اساس ماده يك قانون راجع به تعيين قيم اتفاقي، نصب قيم اتفاقي به اين صورت است. كه مدعي‌العموم يا همان دادستان ابتدا شرايط و ضوابط لازم را احراز مي‌نمايد. سپس براي صغير يا محجور قيم اتفاقي را تعيين مي‌كند. بر اساس اين ماده وظيفه دادستان است تا با نصب قيم اتفاقي براي محجور حقوق مالي و غيرمالي محجور را حفظ نمايد.

با اين توصيف نحوه نصب انواع ديگر قيم نيز همانند نصب قيم اتفاقي است. به عبارت دقيق‌تر در گام اول دادگاه بايد حكم حجر فرد را صادر نمايد و سپس در صورت وجود شرايط لازم براي محجور موردنظر قيم اتفاقي نصب نمايد. قيم نيز بعد از ابلاغ حكم به او مي‌تواند اين وظيفه را قبول كند يا عدم قبول خود را به اطلاع دادستان برساند. و اگر در مهلت سه روز قيم قبول و عدم قبول را اطلاع ندهد دادستان شخص ديگري را جهت قيمومت انتخاب مي‌كند.

اما در خصوص عزل قيم اتفاقي بايد گفت دادگاه با دادخواست عزل قيم از جانب دادستان يا ذي‌نفع يا محجور مي‌تواند. فرد قيم را به علت انجام برخي امور و يا اينكه برخي صفات لازم را از دست داد، از سمت قيم بركنار نمايد. مسئله عزل قيم اتفاقي در قانون مدني به‌تفصيل بيان مي‌شود. برخي از علت‌هاي عزل قيم را بر اساس قانون در ادامه ذكر مي‌كنيم.

علل عزل قيم‌اتفاقي مطابق قانون مدني

قانون مدني در مواد 1231، 1239، 1243، 1244، 1248، 1249 در خصوص عزل قيم اتفاقي بيان مي‌دارد:

اول؛ اگر قيم خود به وضعي دچار شود كه بايد تحت ولايت يا قيمومت فرد ديگري باشد. يا مواردي كه قيم مجنون يا فاقد رشد تشخيص داده شود.

دوم؛ وقتي قيم مرتكب جناياتي شود همانند خيانت‌درامانت، اختلاس، كلاهبرداري، هتك ناموس يا اعمال منافي عفت و… و دادگاه با حكم قطعي قيم را محكوم سازد.

سوم؛ هنگامي‌كه قيم اتفاقي ورشكسته گردد. يا اينكه او به فساد اخلاقي مشهور شود. و يا اينكه وي و خويشاوندان درجه‌يك او نسبت به محجور دعوايي داشته باشند.

چهارم؛ درصورتي‌كه مشخص شود قيم با سوءنيت، اموال متعلق به محجور را جزء دارايي محجور قيد نكند. و يا اينكه مشخص شود قيم از روي عمد موجب شد كه مال محجور در صورت دارايي قيد نگردد.

پنجم؛ بعد از اعلام دادستاني قيم بايد جهت ارائه تضمين نزد دادستان برود. و عدم مراجعه او به مدعي‌العموم موجب عزل وي مي‌شود.

ششم؛ درصورتي‌كه مشخص شود قيم از صفت امانت برخوردار نيست و يا اينكه اين صفت از وي سلب گردد.

هفتم؛ مواردي نيز ممكن است قيم به‌جز دلايل فوق مذكور به مجازات حبس محكوم گردد. و در اين صورت از اداره امور مالي و غيرمالي محجور ناتوان بماند. همچنين در مواردي كه عدم لياقت قيم براي اداره امور محجور ثابت شود.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص قيمومت، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون قيمومت پاسخ دهند.

سؤالات متداول

حدود اختيارات قيم چقدر است؟ انسان تا زماني كه به رشد كامل برسد و بالغ شود نياز به يك مراقب و قيم دارد.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين مراقبت شامل ابعاد گسترده‌‌‌‌‌‌‌اي از زندگي فرزند انسان ‌‌‌‌‌‌مي‌شود از جمله امور مالي‌‌‌‌‌‌. البته داشتن يك قيم فقط مخصوص زمان كودكي انسان نمي‌شود بلكه ممكن است شخص به سن قانوني برسد ولي باز هم محجور باشد و به دلايلي مانند جنون‌‌‌‌‌‌، سفاهت و… نيازمند قيم‌ باشد. در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين صورت اموال و دارايي‌‌‌‌‌‌‌‌هاي شخص محجور به قيم سپرده ‌‌‌‌‌‌مي‌شود و او موظف است تا وظيفه نگهداري و اداره اموال محجور را به خوبي و با دقت انجام دهد. براي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه قيم وظائف خود را بداند و همين طور براي جلوگيري از تلف شدن اموال و دارايي‌‌‌‌‌‌‌‌هاي محجور قانون حدود اختيارات او را مشخص كرده است. در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين مطلب به بررسي حدود اختيارات قيم ‌‌‌‌‌‌مي‌پردازيم.

قيم كيست و قيوميت چيست ؟

قيم در لغت به معناي سرپرست‌‌‌‌‌‌ و حمايت كننده مي‌باشد‌‌‌‌‌‌. در اصطلاح عامه قيم شخصي است كه وظيفه اداره امور شخص محجور مانند كودك يا مجنون را بر عهده مي‌گيرد.

قيمومت نيز به معناي بر عهده گرفتن امور شخص محجور ‌‌‌‌‌‌مي‌باشد.

در قانون مدني كتاب دهم به طور كامل به حجر و قيموميت پرداخته شده است. از جميع تعاريف ارائه شده در قانون ‌‌‌‌‌‌مي‌توان به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين نتيجه رسيد كه قيم شخصي است كه دادگاه و مراجع قانوني در صورت نبودن ولي و وصي براي نگهداري و اداره اموال شخص محجور تعيين ‌‌‌‌‌‌مي‌كنند. محجور شخصي است كه اهليت لازم براي تصرف در اموالش را ندارد.

حدود اختيارات قيم

با توجه به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه قيم توسط مرجع قانوني تعيين ‌‌‌‌‌‌مي‌شود، قانون نيز وظائف و اختيارات او را تعيين كرده است. هدف از تعيين قيم جلوگيري از تلف شدن مال شخص محجور است به همين خاطر قانون اختيارات او را مشخص كرده است تا شخص قيم از موقعيت خود نتواند سوء استفاده كند‌‌‌‌‌‌. ماده 1235 قانون مدني وظائف قيم را عمدتا محدود به اموال و حقوق مالي فرد محجور مي‌كند. در نتيجه معمولا قيم در مورد ساير مسائل شخصي و خانوادگي ‌‌‌‌‌‌نمي‌تواند اقدا‌‌‌‌‌‌مي انجام دهد‌‌‌‌‌‌.

بر اساس آنچه كه در فصل سوم از كتاب حجر و قيمومت قانون مدني آمده است حدود اختيارات قيم در اموال محجور به شرح زير است:

1/ اعمال اداري: كليه فعاليت‌‌‌‌‌‌‌‌هايي كه قيم مجاز است براي اداره كردن اموال محجور انجام دهد مانند بستن قرارداد براي تعمير خانه.

2/ اعمال ناقله: مجموعه‌‌‌‌‌‌‌اي از فعاليت‌‌‌‌‌‌‌‌هاي قيم كه سبب نقل و انتقال دائمي يا مدت دار اموال محجور به ديگري ‌‌‌‌‌‌مي‌شود‌‌‌‌‌‌. مانند فروش ماشين كه انتقال دائمي مال است‌‌‌‌‌‌ و اجاره خانه كه انتقال مدت دار منافع مال است.

تمام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين فعاليت‌‌‌‌‌‌‌‌ها زماني نافذ و صحيح هستند كه به نفع محجور باشد. به طور مثال قيم فقط زماني ‌‌‌‌‌‌مي‌تواند طلاهاي محجور را بفروشد كه بخواهد يك مال با ارزش‌تري بخرد يا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه نگه داشتن طلا باعث ضرر محجور ‌‌‌‌‌‌شود و صلاح در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين باشد كه طلا فروخته شود.

نظارت بر رعايت حدود اختيارات قيم

قيم ملزم است كه همواره در تمام فعاليت‌‌‌‌‌‌‌‌هاي خود مصلحت محجور را در نظر بگيرد و در صورتي كه بخواهد كاري بر خلاف منافع محجور نمايد قانون با او برخورد ‌‌‌‌‌‌مي‌كند. در قانون براي نظارت مدعي العموم بر اعمال قيم مواردي مطرح شده است از جمله:

1/ ارائه تضمين براي قيمومت: براي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ جلوگيري از اتلاف مال محجور بر اساس ماده 1243 قانون مدني دادستان ‌‌‌‌‌‌مي‌تواند از دادگاه تقاضا نمايد تا از قيم تضميناتي بگيرد.

2/ كسب اجازه دادستان در برخي از امور: انجام بسياري از امور بايد با اجازه دادستان صورت بگيرد و تا دادستان اجازه انجام كار ندهد قيم ‌‌‌‌‌‌نمي‌تواند كار را به ثمر برساند مانند قرض گرفتن براي محجور.

3/ ارائه گزارش به دادستان: ماده 1236 قانون مدني قيم را مكلف كرده است تا پيش از هر اقدا‌‌‌‌‌‌مي در ابتدا ليستي از تمام اموال و دارايي‌‌‌‌‌‌‌‌هاي محجور ارائه دهد و داداستان يا نماينده او در مورد صحت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين ليست تحقيق ‌‌‌‌‌‌كنند. البته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين موضوع به همين جا ختم ‌‌‌‌‌‌نمي‌شود بلكه بر اساس ماده 1244 قيم ملزم است حداقل سالي يكبار حساب تصدي خود را به دادستان بدهد و در غير‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين صورت عزل مي‌گردد.

موارد خارج از حدود اختيارات قيم

به طور كلي قيم اختيار انجام دادن كاري را كه باعث ضرر يا تلف اموال محجور ‌‌‌‌‌‌مي‌شود ندارد. اما در قانون به موارد زير به طور خاص اشاره شده است:

1/ معامله با خود

قانون اجازه انجام هيچ گونه معامله محجور با خود قيم را ‌‌‌‌‌‌نمي‌دهد. بر اساس ماده 1240 قانون مدني فرقي ندارد كه قيم اموال مولي عليه را به خود منتقل كند يا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه از اموال خود چيزي را به مولي عليه انتقال دهد در هر دو صورت باطل است.

البته قيم ‌‌‌‌‌‌مي‌تواند مال خود را به صورت رايگان به محجور ببخشد يا صلح كند ولي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين كه بخواهد وجهي دريافت نمايد باطل است زيرا احتمال ضر و زيان محجور وجود دارد.

2/ معامله‌‌‌‌‌‌‌اي كه باعث مديون شدن محجور شود

در ماده 1241 قانون مدني ذكر شده است كه قيم‌ ‌‌‌‌‌‌نمي‌تواند با اموال غير منقول مولي عليه خود معامله‌‌‌‌‌‌‌اي كند كه باعث شود در نتيجه آن مولي عليه مديون گردد. رهن گذاشتن يا فروختن نيز شامل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين ماده ‌‌‌‌‌‌مي‌شود.

براي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين ماده استثنائي نيز در نظر گرفته شده است آن هم زماني كه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين عمل با رعايت مصلحت و غبطه مولي عليه و همچنين با تصويب مدعي العموم انجام بگيرد.

3/ قرض يا وام گرفتن بدون ضرورت و احتياج

قيم‌ فقط زماني ‌‌‌‌‌‌مي‌تواند قرض يا وام بگيرد كه ضروري باشد يا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه نياز باشد به طور مثال براي تعمير خانه نياز به پول هست و اگر خانه تعمير نشود باعث از بين رفتن خانه ‌‌‌‌‌‌مي‌شود. در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين صورت اگر نياز به پول وجود دارد ‌‌‌‌‌‌مي‌تواند قرض يا وام بگيرد.

در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينجا براي مواردي كه ضرورت ندارد يا احتياج نيست يك استثنا مطرح شده است‌‌‌‌‌‌ يعني زماني كه مدعي العموم اجازه بدهد‌‌‌‌‌‌.

4/ ختم دعوا به صلح

بر اساس ماده 1242 قانون مدني قيم دعوايي را كه مربوط به مولي عليه ‌‌‌‌‌‌مي‌شود ‌‌‌‌‌‌نمي‌تواند با صلح تمام كند مگر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه مدعي العموم اجازه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين كار را بدهد. زيرا ممكن است كه نتيجه دعوا مالي باشد به طور مثال دريافت ديه و شخص قيم‌ ‌‌‌‌‌‌نمي‌تواند كاري كند كه باعث شود حق مالي مولي عليه ضايع شود.

به نظر ‌‌‌‌‌‌مي‌رسد هر گونه عمل رايگان در خصوص اموال مولي عليه مانند صلح يا هبه باطل است مگر با اجازه مدعي العموم.

براي دريافت پاسخ سوالات خود و مشاوره حقوقي در مورد حدود اختيارات قيم‌ مي‌توانيد از خدمات مشاوره حقوقي تهران وكيل دات كام استفاده نماييد. همچنين با عضو شدن در كانال تلگرام وكيل دات كام از جديدترين مطالب حقوقي مطلع شويد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص قيم، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون قيم پاسخ دهند.

سوالات متداول

حدود اختيارات قيم چقدر است؟ انسان تا زماني كه به رشد كامل برسد و بالغ شود نياز به يك مراقب و قيم دارد.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين مراقبت شامل ابعاد گسترده‌‌‌‌‌‌‌اي از زندگي فرزند انسان ‌‌‌‌‌‌مي‌شود از جمله امور مالي‌‌‌‌‌‌. البته داشتن يك قيم فقط مخصوص زمان كودكي انسان نمي‌شود بلكه ممكن است شخص به سن قانوني برسد ولي باز هم محجور باشد و به دلايلي مانند جنون‌‌‌‌‌‌، سفاهت و… نيازمند قيم‌ باشد. در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين صورت اموال و دارايي‌‌‌‌‌‌‌‌هاي شخص محجور به قيم سپرده ‌‌‌‌‌‌مي‌شود و او موظف است تا وظيفه نگهداري و اداره اموال محجور را به خوبي و با دقت انجام دهد. براي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه قيم وظائف خود را بداند و همين طور براي جلوگيري از تلف شدن اموال و دارايي‌‌‌‌‌‌‌‌هاي محجور قانون حدود اختيارات او را مشخص كرده است. در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين مطلب به بررسي حدود اختيارات قيم ‌‌‌‌‌‌مي‌پردازيم.

قيم كيست و قيوميت چيست ؟

قيم در لغت به معناي سرپرست‌‌‌‌‌‌ و حمايت كننده مي‌باشد‌‌‌‌‌‌. در اصطلاح عامه قيم شخصي است كه وظيفه اداره امور شخص محجور مانند كودك يا مجنون را بر عهده مي‌گيرد.

قيمومت نيز به معناي بر عهده گرفتن امور شخص محجور ‌‌‌‌‌‌مي‌باشد.

در قانون مدني كتاب دهم به طور كامل به حجر و قيموميت پرداخته شده است. از جميع تعاريف ارائه شده در قانون ‌‌‌‌‌‌مي‌توان به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين نتيجه رسيد كه قيم شخصي است كه دادگاه و مراجع قانوني در صورت نبودن ولي و وصي براي نگهداري و اداره اموال شخص محجور تعيين ‌‌‌‌‌‌مي‌كنند. محجور شخصي است كه اهليت لازم براي تصرف در اموالش را ندارد.

حدود اختيارات قيم

با توجه به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه قيم توسط مرجع قانوني تعيين ‌‌‌‌‌‌مي‌شود، قانون نيز وظائف و اختيارات او را تعيين كرده است. هدف از تعيين قيم جلوگيري از تلف شدن مال شخص محجور است به همين خاطر قانون اختيارات او را مشخص كرده است تا شخص قيم از موقعيت خود نتواند سوء استفاده كند‌‌‌‌‌‌. ماده 1235 قانون مدني وظائف قيم را عمدتا محدود به اموال و حقوق مالي فرد محجور مي‌كند. در نتيجه معمولا قيم در مورد ساير مسائل شخصي و خانوادگي ‌‌‌‌‌‌نمي‌تواند اقدا‌‌‌‌‌‌مي انجام دهد‌‌‌‌‌‌.

بر اساس آنچه كه در فصل سوم از كتاب حجر و قيمومت قانون مدني آمده است حدود اختيارات قيم در اموال محجور به شرح زير است:

1/ اعمال اداري: كليه فعاليت‌‌‌‌‌‌‌‌هايي كه قيم مجاز است براي اداره كردن اموال محجور انجام دهد مانند بستن قرارداد براي تعمير خانه.

2/ اعمال ناقله: مجموعه‌‌‌‌‌‌‌اي از فعاليت‌‌‌‌‌‌‌‌هاي قيم كه سبب نقل و انتقال دائمي يا مدت دار اموال محجور به ديگري ‌‌‌‌‌‌مي‌شود‌‌‌‌‌‌. مانند فروش ماشين كه انتقال دائمي مال است‌‌‌‌‌‌ و اجاره خانه كه انتقال مدت دار منافع مال است.

تمام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين فعاليت‌‌‌‌‌‌‌‌ها زماني نافذ و صحيح هستند كه به نفع محجور باشد. به طور مثال قيم فقط زماني ‌‌‌‌‌‌مي‌تواند طلاهاي محجور را بفروشد كه بخواهد يك مال با ارزش‌تري بخرد يا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه نگه داشتن طلا باعث ضرر محجور ‌‌‌‌‌‌شود و صلاح در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين باشد كه طلا فروخته شود.

نظارت بر رعايت حدود اختيارات قيم

قيم ملزم است كه همواره در تمام فعاليت‌‌‌‌‌‌‌‌هاي خود مصلحت محجور را در نظر بگيرد و در صورتي كه بخواهد كاري بر خلاف منافع محجور نمايد قانون با او برخورد ‌‌‌‌‌‌مي‌كند. در قانون براي نظارت مدعي العموم بر اعمال قيم مواردي مطرح شده است از جمله:

1/ ارائه تضمين براي قيمومت: براي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ جلوگيري از اتلاف مال محجور بر اساس ماده 1243 قانون مدني دادستان ‌‌‌‌‌‌مي‌تواند از دادگاه تقاضا نمايد تا از قيم تضميناتي بگيرد.

2/ كسب اجازه دادستان در برخي از امور: انجام بسياري از امور بايد با اجازه دادستان صورت بگيرد و تا دادستان اجازه انجام كار ندهد قيم ‌‌‌‌‌‌نمي‌تواند كار را به ثمر برساند مانند قرض گرفتن براي محجور.

3/ ارائه گزارش به دادستان: ماده 1236 قانون مدني قيم را مكلف كرده است تا پيش از هر اقدا‌‌‌‌‌‌مي در ابتدا ليستي از تمام اموال و دارايي‌‌‌‌‌‌‌‌هاي محجور ارائه دهد و داداستان يا نماينده او در مورد صحت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين ليست تحقيق ‌‌‌‌‌‌كنند. البته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين موضوع به همين جا ختم ‌‌‌‌‌‌نمي‌شود بلكه بر اساس ماده 1244 قيم ملزم است حداقل سالي يكبار حساب تصدي خود را به دادستان بدهد و در غير‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين صورت عزل مي‌گردد.

موارد خارج از حدود اختيارات قيم

به طور كلي قيم اختيار انجام دادن كاري را كه باعث ضرر يا تلف اموال محجور ‌‌‌‌‌‌مي‌شود ندارد. اما در قانون به موارد زير به طور خاص اشاره شده است:

1/ معامله با خود

قانون اجازه انجام هيچ گونه معامله محجور با خود قيم را ‌‌‌‌‌‌نمي‌دهد. بر اساس ماده 1240 قانون مدني فرقي ندارد كه قيم اموال مولي عليه را به خود منتقل كند يا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه از اموال خود چيزي را به مولي عليه انتقال دهد در هر دو صورت باطل است.

البته قيم ‌‌‌‌‌‌مي‌تواند مال خود را به صورت رايگان به محجور ببخشد يا صلح كند ولي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين كه بخواهد وجهي دريافت نمايد باطل است زيرا احتمال ضر و زيان محجور وجود دارد.

2/ معامله‌‌‌‌‌‌‌اي كه باعث مديون شدن محجور شود

در ماده 1241 قانون مدني ذكر شده است كه قيم‌ ‌‌‌‌‌‌نمي‌تواند با اموال غير منقول مولي عليه خود معامله‌‌‌‌‌‌‌اي كند كه باعث شود در نتيجه آن مولي عليه مديون گردد. رهن گذاشتن يا فروختن نيز شامل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين ماده ‌‌‌‌‌‌مي‌شود.

براي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين ماده استثنائي نيز در نظر گرفته شده است آن هم زماني كه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين عمل با رعايت مصلحت و غبطه مولي عليه و همچنين با تصويب مدعي العموم انجام بگيرد.

3/ قرض يا وام گرفتن بدون ضرورت و احتياج

قيم‌ فقط زماني ‌‌‌‌‌‌مي‌تواند قرض يا وام بگيرد كه ضروري باشد يا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه نياز باشد به طور مثال براي تعمير خانه نياز به پول هست و اگر خانه تعمير نشود باعث از بين رفتن خانه ‌‌‌‌‌‌مي‌شود. در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين صورت اگر نياز به پول وجود دارد ‌‌‌‌‌‌مي‌تواند قرض يا وام بگيرد.

در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينجا براي مواردي كه ضرورت ندارد يا احتياج نيست يك استثنا مطرح شده است‌‌‌‌‌‌ يعني زماني كه مدعي العموم اجازه بدهد‌‌‌‌‌‌.

4/ ختم دعوا به صلح

بر اساس ماده 1242 قانون مدني قيم دعوايي را كه مربوط به مولي عليه ‌‌‌‌‌‌مي‌شود ‌‌‌‌‌‌نمي‌تواند با صلح تمام كند مگر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اينكه مدعي العموم اجازه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اين كار را بدهد. زيرا ممكن است كه نتيجه دعوا مالي باشد به طور مثال دريافت ديه و شخص قيم‌ ‌‌‌‌‌‌نمي‌تواند كاري كند كه باعث شود حق مالي مولي عليه ضايع شود.

به نظر ‌‌‌‌‌‌مي‌رسد هر گونه عمل رايگان در خصوص اموال مولي عليه مانند صلح يا هبه باطل است مگر با اجازه مدعي العموم.

براي دريافت پاسخ سوالات خود و مشاوره حقوقي در مورد حدود اختيارات قيم‌ مي‌توانيد از خدمات مشاوره حقوقي تهران وكيل دات كام استفاده نماييد. همچنين با عضو شدن در كانال تلگرام وكيل دات كام از جديدترين مطالب حقوقي مطلع شويد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص قيم، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون قيم پاسخ دهند.

سوالات متداول

اجازه پدر براي كار كردن فرزند دختر و پسر چه تفاوت هاي دارد؟ اشتغال به كار و دستيابي به استقلال مالي و گاهي نيز زندگي مستقل، يكي از خواسته‌هاي مهم جوانان در دنياي امروز است. اما در مسير زندگي مستقل و استقلال مالي يك سؤال مهم مخصوصاً براي دختران جوان به وجود مي‌آيد. كه آيا براي اشتغال به كار نياز به اجازه پدر وجود دارد؟  آيا بدون اجازه پدر كار كردن امكان‌پذير نيست؟ در ادامه اين مطلب و در اين مقاله قصد داريم به اين پرسش مهم پاسخ دهيم. با ما همراه باشيد.

اجازه پدر براي كار كردن فرزند

يكي از پرسش‌هاي مهم به‌ويژه براي دختران جوان اين است كه آيا براي اشتغال به يك كار نيازمند دريافت اجازه از پدر هستيم؟ و بدون اجازه امكان قانوني نداريم تا فعاليت مالي داشته يا شاغل شويم؟ پيش از پاسخ به اين پرسش بايد بگوييم كه سرپرستي و حضانت و تأمين نيازهاي زندگي اعم از مالي و غيرمالي فرزندان، چه دختر و چه پسر تا سن 18 سالگي به عهده پدر و مادر است. با اين اوصاف مي‌توانيم اخذ اجازه از پدر براي اشتغال به كار توسط فرزندان را به دودسته تقسيم كنيم. فرزندان زير 18 سال و فرزندان بالاي 18 سال.

فرزندان زير 18 سال

همان‌طور كه مي‌دانيد بر اساس قانون ايران دختران و پسران زير 18 سال حق تصرف در امور مالي خود را ندارند. يعني فعاليت‌هايي كه مربوط به حقوق مالي فرزندان زير 18 سال مي‌شود. مثل خريدوفروش ملك يا رسيدگي به ارث آن‌ها يا حتي مديريت حساب بانكي و افتتاح حساب و هر فعاليت ديگر مالي. با توجه به سن كم و به جهت صلاح آن‌ها بر اساس قانون تحت مديريت و رسيدگي والدين يا در نبود والدين وصي يا قيم است.

بنابراين اشتغال به يك شغل و كار براي فرزندان چه پسر و چه دختر كه كمتر از 18 سال دارند؛ حتماً بايد با نظر والدين باشد. و با اجازه و رضايت پدر و مادر اين امكان وجود دارد تا شما به مشغول به كار شويد. اما پدر و مادر قادر هستند تا از فعاليت و اشتغال به كار فرزند خود در بيرون از خانه جلوگيري كنند. علاوه بر رضايت والدين محدوديت‌هاي ديگري نيز براي انجام فعاليت شغلي براي افراد زير 18 سال وجود دارد. هرچند شاغل شدن در زير سن 18 سال چندان مرسوم نيست. نوجوانان در اين سن اغلب به تحصيل مي‌پردازند. و وظيفه تأمين نيازهاي مالي آن‌ها بر عهده پدر و مادر است.

فرزندان بالاي 18 سال

با توجه به آنچه تاكنون گفتيم تأمين نياز افراد زير 18 سال بر اساس قانون به عهده والدين يا وصي و يا قيم است. و نوجوانان زير 18 سال اجازه تصرف در حقوق مالي خود را ندارند. به طبع افراد تا 18 سالگي تحت پوشش و حمايت مالي قرار دارند و نياز به كار ندارد. اما بعد از سن 18 سالگي با توجه به قانون ايران شما يك فرد رشيد و مستقل در نظر گرفته خواهيد شد. كه توانايي تصرف در امور مالي خود را دارد. و مي‌توانيد بدون نياز به اجازه پدر، شاغل شويد.

پرسش مهمي كه در اين مرحله به وجود مي‌آيد اين است كه آيا دختران نيز بعد از 18 سالگي رشيد محسوب شده و مي‌توانند استقلال مالي داشته باشند؟ مسئله عدم نياز به اجازه پدر براي كار، هم براي فرزندان پسر و هم براي فرزندان دختر است. به عبارت ديگر شما چه پسر باشيد چه دختر بعد از سن 18 سالگي بر اساس قانون ايران رشيد محسوب مي‌شويد و براي فعاليت‌هاي مالي و غيرمالي خود نياز به اجازه پدر نداريد. البته تنها در مسئله ازدواج دختر باكره، حتي اگر بالاي 18 سال سن داشته باشد بر اساس قانون اجازه پدر يا جد پدري لازم است. و در ساير موارد تفاوتي ميان پسر رشيد بالاي 18 سال و دختر رشيد بالاي 18 سال از نظر قانون وجود ندارد.

اجازه پدر براي كار كردن از نگاه اخلاق و دين

پيش‌تر گفتيم كه انسان بالغ بالاي 18 سال چه دختر و چه پسر بر اساس قانون ايران رشيد محسوب مي‌شود و قانوناً در انجام امور مالي و غيرمالي خود نياز به كسب اجازه از پدر و مادر ندارد. اما كسب اجازه براي انجام كار در نگاه جامعه و از نظر اخلاق و حتي دين چگونه است؟

بر اساس عرف جامعه اجازه از پدر براي كار بيشتر جنبه اخلاقي دارد. حتي از نگاه ديني نيز اذن پدر و مادر براي كارهايي كه فرزند انجام مي‌دهد شرط نمي‌باشد. و تنها در مورد ازدواج دختر باكره اذن پدر با جد پدري شرط شده است. البته بر اساس اصول اخلاقي و رعايت حقوق پدر و مادر از نگاه دين و اخلاق لازم است تا فرزند كاري را كه موجب آزار پدر و مادر مي‌شود انجام ندهد. و موجب نارضايتي آن‌ها نشود.

به عبارت ديگر در نگاه اخلاقي و ديني لازم نيست براي انجام كارها از پدر و مادر اجازه بگيريد. اما اگر والدين از روي دلسوزي و مهرباني و براي مصلحت فرزند خود او را از انجام كاري نهي نمايند. در اين صورت اگر انجام آن كار موجب ناراحتي و اذيت پدر و مادر مي‌شود فرزند بايد آن كار را ترك كند. غير از آنكه آن عمل يك عمل واجب مثل نماز و روزه و … باشد. مي‌توانيم به نحوي ديگر بيان كنيم كه كسب اجازه از پدر و مادر توسط فرزند در انجام امور مختلف لازم و واجب نيست. اما آزار و اذيت پدر و مادر حرام است. و اين مسئله مربوط به سن خاصي نمي‌شود. تا زماني كه پدر و مادر در قيد حيات هستند اين حكم نيز پابرجاست.

سؤالات متداول

اجازه پدر براي كار كردن فرزند دختر و پسر چه تفاوت هاي دارد؟ اشتغال به كار و دستيابي به استقلال مالي و گاهي نيز زندگي مستقل، يكي از خواسته‌هاي مهم جوانان در دنياي امروز است. اما در مسير زندگي مستقل و استقلال مالي يك سؤال مهم مخصوصاً براي دختران جوان به وجود مي‌آيد. كه آيا براي اشتغال به كار نياز به اجازه پدر وجود دارد؟  آيا بدون اجازه پدر كار كردن امكان‌پذير نيست؟ در ادامه اين مطلب و در اين مقاله قصد داريم به اين پرسش مهم پاسخ دهيم. با ما همراه باشيد.

اجازه پدر براي كار كردن فرزند

يكي از پرسش‌هاي مهم به‌ويژه براي دختران جوان اين است كه آيا براي اشتغال به يك كار نيازمند دريافت اجازه از پدر هستيم؟ و بدون اجازه امكان قانوني نداريم تا فعاليت مالي داشته يا شاغل شويم؟ پيش از پاسخ به اين پرسش بايد بگوييم كه سرپرستي و حضانت و تأمين نيازهاي زندگي اعم از مالي و غيرمالي فرزندان، چه دختر و چه پسر تا سن 18 سالگي به عهده پدر و مادر است. با اين اوصاف مي‌توانيم اخذ اجازه از پدر براي اشتغال به كار توسط فرزندان را به دودسته تقسيم كنيم. فرزندان زير 18 سال و فرزندان بالاي 18 سال.

فرزندان زير 18 سال

همان‌طور كه مي‌دانيد بر اساس قانون ايران دختران و پسران زير 18 سال حق تصرف در امور مالي خود را ندارند. يعني فعاليت‌هايي كه مربوط به حقوق مالي فرزندان زير 18 سال مي‌شود. مثل خريدوفروش ملك يا رسيدگي به ارث آن‌ها يا حتي مديريت حساب بانكي و افتتاح حساب و هر فعاليت ديگر مالي. با توجه به سن كم و به جهت صلاح آن‌ها بر اساس قانون تحت مديريت و رسيدگي والدين يا در نبود والدين وصي يا قيم است.

بنابراين اشتغال به يك شغل و كار براي فرزندان چه پسر و چه دختر كه كمتر از 18 سال دارند؛ حتماً بايد با نظر والدين باشد. و با اجازه و رضايت پدر و مادر اين امكان وجود دارد تا شما به مشغول به كار شويد. اما پدر و مادر قادر هستند تا از فعاليت و اشتغال به كار فرزند خود در بيرون از خانه جلوگيري كنند. علاوه بر رضايت والدين محدوديت‌هاي ديگري نيز براي انجام فعاليت شغلي براي افراد زير 18 سال وجود دارد. هرچند شاغل شدن در زير سن 18 سال چندان مرسوم نيست. نوجوانان در اين سن اغلب به تحصيل مي‌پردازند. و وظيفه تأمين نيازهاي مالي آن‌ها بر عهده پدر و مادر است.

فرزندان بالاي 18 سال

با توجه به آنچه تاكنون گفتيم تأمين نياز افراد زير 18 سال بر اساس قانون به عهده والدين يا وصي و يا قيم است. و نوجوانان زير 18 سال اجازه تصرف در حقوق مالي خود را ندارند. به طبع افراد تا 18 سالگي تحت پوشش و حمايت مالي قرار دارند و نياز به كار ندارد. اما بعد از سن 18 سالگي با توجه به قانون ايران شما يك فرد رشيد و مستقل در نظر گرفته خواهيد شد. كه توانايي تصرف در امور مالي خود را دارد. و مي‌توانيد بدون نياز به اجازه پدر، شاغل شويد.

پرسش مهمي كه در اين مرحله به وجود مي‌آيد اين است كه آيا دختران نيز بعد از 18 سالگي رشيد محسوب شده و مي‌توانند استقلال مالي داشته باشند؟ مسئله عدم نياز به اجازه پدر براي كار، هم براي فرزندان پسر و هم براي فرزندان دختر است. به عبارت ديگر شما چه پسر باشيد چه دختر بعد از سن 18 سالگي بر اساس قانون ايران رشيد محسوب مي‌شويد و براي فعاليت‌هاي مالي و غيرمالي خود نياز به اجازه پدر نداريد. البته تنها در مسئله ازدواج دختر باكره، حتي اگر بالاي 18 سال سن داشته باشد بر اساس قانون اجازه پدر يا جد پدري لازم است. و در ساير موارد تفاوتي ميان پسر رشيد بالاي 18 سال و دختر رشيد بالاي 18 سال از نظر قانون وجود ندارد.

اجازه پدر براي كار كردن از نگاه اخلاق و دين

پيش‌تر گفتيم كه انسان بالغ بالاي 18 سال چه دختر و چه پسر بر اساس قانون ايران رشيد محسوب مي‌شود و قانوناً در انجام امور مالي و غيرمالي خود نياز به كسب اجازه از پدر و مادر ندارد. اما كسب اجازه براي انجام كار در نگاه جامعه و از نظر اخلاق و حتي دين چگونه است؟

بر اساس عرف جامعه اجازه از پدر براي كار بيشتر جنبه اخلاقي دارد. حتي از نگاه ديني نيز اذن پدر و مادر براي كارهايي كه فرزند انجام مي‌دهد شرط نمي‌باشد. و تنها در مورد ازدواج دختر باكره اذن پدر با جد پدري شرط شده است. البته بر اساس اصول اخلاقي و رعايت حقوق پدر و مادر از نگاه دين و اخلاق لازم است تا فرزند كاري را كه موجب آزار پدر و مادر مي‌شود انجام ندهد. و موجب نارضايتي آن‌ها نشود.

به عبارت ديگر در نگاه اخلاقي و ديني لازم نيست براي انجام كارها از پدر و مادر اجازه بگيريد. اما اگر والدين از روي دلسوزي و مهرباني و براي مصلحت فرزند خود او را از انجام كاري نهي نمايند. در اين صورت اگر انجام آن كار موجب ناراحتي و اذيت پدر و مادر مي‌شود فرزند بايد آن كار را ترك كند. غير از آنكه آن عمل يك عمل واجب مثل نماز و روزه و … باشد. مي‌توانيم به نحوي ديگر بيان كنيم كه كسب اجازه از پدر و مادر توسط فرزند در انجام امور مختلف لازم و واجب نيست. اما آزار و اذيت پدر و مادر حرام است. و اين مسئله مربوط به سن خاصي نمي‌شود. تا زماني كه پدر و مادر در قيد حيات هستند اين حكم نيز پابرجاست.

سؤالات متداول

منظور از استعفاي قيم چيست؟ هرگاه سمتي به طور رسمي و قانوني به فردي اهدا ‌مي‌گردد آن ‌فرد ‌مي‌بايست در مقابل به خوبي به وظايف خود عمل كند. اما فرد ‌مي‌تواند به دلايل مختلف از سمت خود استعفا دهد و يا اينكه سمت را پس از مدتي نپذيرد. در ادامه قصد داريم‌ در مورد استعفاي قيم توضيحات مختصري را خدمتتان ارائه دهيم، با ما همراه باشيد.

قيم كيست‌‌ ؟

قيم‌ به كسي گفته ‌مي‌شود كه توسط دادگاه انتخاب ‌مي‌شود تا از فرد محجور حمايت كند و ‌نگذارد كه حق و حقوقش ضايع شود. قيم اداره اموال محجور را به عهده دارد و تلاش ‌مي‌كند تا از حق او دفاع نمايد. در ابتدا اولياي هر فرد پدر و جد پدري او هستند اما ‌اگر اين دو فوت كرده باشند دادگاه فردي صالح را به عنوان قيم براي فرد محجور انتخاب ‌مي‌كند.

استعفاي قيم

همانطور كه در بالا گفته شد قيم توسط دادگاه انتخاب ‌مي‌شود و او ‌مي‌بايست به وظايف خود در قبال فرد محجور عمل نمايد. اما در برخي موارد ممكن است قيم بخواهد كه از سمت قيمي خود استعفا دهد كه در اين باره بايد بگوييم قانونگذاران هيچ قانوني را در مورد استعفاي قيم وضع نكرده‌اند اما اگر قيم بتواند اجازه دادگاه را دريافت كند ‌مي‌تواند به راحتي از سمت‌ خود استعفا دهد.

توجه داشته باشيد كه قيم ‌مي‌بايست صبر كند تا دادگاه به او اجازه استعفا دهد و در صورتي كه پيش از اجازه دادگاه اداره اموال محجور را رها سازد و اين كار او باعث زيان رساندن به فرد محجور شود ‌مي‌بايست خسارت‌هاي وارد شده به او را بپردازد. براي مثال اگر استعفاي قيم پس از ده روز توسط دادگاه تاييد شود فرد در مدت زمان ده روز نيز هنوز قيم است و بايد به وظايفش عمل كند.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص استعفا‌ي قيم، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون استعفا‌‌ي قيم پاسخ دهند.

سوالات متدوال

منظور از استعفاي قيم چيست؟ هرگاه سمتي به طور رسمي و قانوني به فردي اهدا ‌مي‌گردد آن ‌فرد ‌مي‌بايست در مقابل به خوبي به وظايف خود عمل كند. اما فرد ‌مي‌تواند به دلايل مختلف از سمت خود استعفا دهد و يا اينكه سمت را پس از مدتي نپذيرد. در ادامه قصد داريم‌ در مورد استعفاي قيم توضيحات مختصري را خدمتتان ارائه دهيم، با ما همراه باشيد.

قيم كيست‌‌ ؟

قيم‌ به كسي گفته ‌مي‌شود كه توسط دادگاه انتخاب ‌مي‌شود تا از فرد محجور حمايت كند و ‌نگذارد كه حق و حقوقش ضايع شود. قيم اداره اموال محجور را به عهده دارد و تلاش ‌مي‌كند تا از حق او دفاع نمايد. در ابتدا اولياي هر فرد پدر و جد پدري او هستند اما ‌اگر اين دو فوت كرده باشند دادگاه فردي صالح را به عنوان قيم براي فرد محجور انتخاب ‌مي‌كند.

استعفاي قيم

همانطور كه در بالا گفته شد قيم توسط دادگاه انتخاب ‌مي‌شود و او ‌مي‌بايست به وظايف خود در قبال فرد محجور عمل نمايد. اما در برخي موارد ممكن است قيم بخواهد كه از سمت قيمي خود استعفا دهد كه در اين باره بايد بگوييم قانونگذاران هيچ قانوني را در مورد استعفاي قيم وضع نكرده‌اند اما اگر قيم بتواند اجازه دادگاه را دريافت كند ‌مي‌تواند به راحتي از سمت‌ خود استعفا دهد.

توجه داشته باشيد كه قيم ‌مي‌بايست صبر كند تا دادگاه به او اجازه استعفا دهد و در صورتي كه پيش از اجازه دادگاه اداره اموال محجور را رها سازد و اين كار او باعث زيان رساندن به فرد محجور شود ‌مي‌بايست خسارت‌هاي وارد شده به او را بپردازد. براي مثال اگر استعفاي قيم پس از ده روز توسط دادگاه تاييد شود فرد در مدت زمان ده روز نيز هنوز قيم است و بايد به وظايفش عمل كند.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص استعفا‌ي قيم، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون استعفا‌‌ي قيم پاسخ دهند.

سوالات متدوال

صلاحيت بهداشتي چيست؟ نحوه دريافت صلاحيت بهداشتي چگونه است؟ در مطلب پيش رو ابتدا به معرفي تاييديه بهداشتي مي‌پردازيم. و بعد به بررسي شرايط، مدارك و هزينه موردنياز جهت صدور يا اصلاح و يا تمديد مجوز تاييديه بهداشتي محل كسب‌وكار خواهيم پرداخت. در اين خصوص مي‌توانيد از كارشناسان وكيل دات كام خدمات مشاوره اي و كارپردازي دريافت كنيد.

صلاحيت بهداشتي چيست ؟

افراد صنفي يا متقاضيان دريافت جواز كسب، جواز تأسيس يا مجوزهاي بهره‌برداري، جهت صدور، تمديد يا انتقال هر يك از اين مجوزها، نيازمند دريافت استعلام از برخي سازمان‌ها هستند. يكي از استعلام‌ها مربوط به مراكز بهداشتي درماني شهر يا شهرستان محل كسب‌وكار مي‌باشد. تأييديه‌اي كه مركز درماني بهداشتي محل كسب در پاسخ به استعلام متقاضي ارسال مي‌نمايد تاييديه بهداشتي محل كسب ناميده مي‌شود.

پس از درخواست استعلام متقاضي براي صدور صلاحيت پزشكي محل كسب، يك بازرس بهداشت محيط از جانب مركز بهداشتي درماني اقدام به بازديد از محل كسب مي‌نمايد. در صورتي كه محل كسب مذكور از نظر بهداشتي به تائيد بازرس برسد. آنگاه متقاضي بايد مبلغ تعرفه مصوب بر اساس قانون بودجه كشور را پرداخت نمايد. تا بعد از آن تأييديه صلاحيت محل كسب براي متقاضي صادر گردد.

فرآيند صدور صلاحيت بهداشتي

در چگونگي فرآيند صدور صلاحيت بهداشتي بايد گفت كه اين فرآيند صدور تلفيقي از عمليات غيرحضوري الكترونيك و حضوري مي‌باشد. در روند الكترونيك و غيرحضوري فرد متقاضي مي‌تواند به سامانه sameh.behdasht.gov.ir جهت استعلام از صلاحيت بهداشتي محل كسب خود مراجعه نمايد. اما روند عمليات حضوري به اين صورت است كه ابتدا متقاضي جواز در درگاه ملي مجوزها درخواست داده و با مراجعه به دفاتر خدمات بهداشتي منطقه قرار دادي مبني بر بازرسي از محل مي‌بندند.

در مرحله سوم نيز همان‌طور كه پيش‌تر اشاره كرديم بازرسي بهداشتي از محل كسب است كه توسط بازرس مركز بهداشت انجام مي‌شود. و با تائيد بازرس و پس از پرداخت هزينه هاي لازم، استعلام اتحاديه مبني بر صلاحيت يا عدم صلاحيت بهداشتي پاسخ داده مي‌شود.

توجه: در زمان نوشتن اين مقاله هنوز امكان درخواست الكتريكي متقاضي وجود ندارد، و متقاضي حتما بايد با مراجعه به يكي از دفاتر خدمات سلامت درخواست خود را تكميل نمايد.

دريافت صلاحيت بهداشتي طبق  قانون نظام صنفي براي كدام صنوف اجباري است؟

قانون نظام صنفي تمامي كساني كه متقاضي دريافت جواز كسب در حوزه مشاغل آرايشي، بهداشتي، خوردني و آشاميدني هستند. را ملزم مي‌دارد تا براي صدور و تمديد و انتقال پروانه كسب از مركز بهداشتي درماني شهرستان اقدام به دريافت تاييديه بهداشتي محل كسب نمايند. بر اساس اين قانون مراحل دريافت صلاحيت بهداشتي به شرح زير است.

اول؛ متقاضي بايد با توجه به شرايط اعلامي در سايت درگاه ملي مجوزها واحدي را انتخاب كند.

دوم؛ سپس همزمان با ثبت درخواست جواز، به يكي از دفاتر خدمات سلامت مراجعه نمايد و قراردادي مبني بر صدور صلاحيت بهداشتي محل كسب ببندد.

سوم؛ مركز بهداشت و درمان، بازرسي به محل كسب ارسال مي‌كند. بازرس با وارسي واحد و مواد غذايي بر اساس چارچوب تعيين شده نظر خود را ارائه مي‌دهد.

چهارم؛ در صورت نبود هيچ تخلف و مساله‌اي تاييديه بهداشتي محل كسب توسط مركز بهداشتي درماني شهرستان تائيد مي‌شود و تأييديه به صورت خودكار به سامانه مجوزها ارسال مي‌گردد. البته بايد توجه نمود كه هزينه لازم جهت تأييديه صلاحيت بايد به دفاتر مربوطه پرداخت شود.

شرايط لازم براي صدور صلاحيت بهداشتي

بر اساس قانون نظام صنفي شرايط و صلاحيت لازم محل كسب و پروانه كسب جهت دريافت تأييديه صلاحيت بهداشتي به شرح زير است.

كليه متصديان و كاركنان كسب‌وكار مورد نظر بايد داراي كارت معاينه پزشكي يا به عبارت ديگر كارت بهداشت باشند. همچنين كليه اين افراد مذكور بايد گواهينامه معتبر دوره بهداشت عمومي از آموزشگاه بهداشت اصناف داشته باشند. و كاركنان و متصديان موظف به استفاده از روپوش و لباس مناسب براي كار هستند.

محل كسب بايد داراي انشعاب آب و فاضلاب باشد. و ساختمان محل كسب بايد به شكلي باشد كه شرايط بهسازي بهداشتي و ساختماني با توجه به صنف مربوطه بلامانع باشد. همچنين در محل كليه لوازم ايمني مثل جعبه كمك‌هاي اوليه و كپسول آتش‌نشاني تهيه و قرار گيرد.

تمامي فرآيند كاري واحد شغل مانند فرآيندهاي توليد، نگهداري، عرضه و فروش محصولات مثل مواد غذايي يا خدمات بهداشتي مورد بررسي بازرس قرار مي‌گيرد. و همه اين موارد بايد مطابق با مقررات بهداشتي انجام‌شده و بدون مانع باشند.

مدارك لازم براي بهداشت

متقاضي دريافت صلاحيت بهداشتي محل كسب بايد مدارك لازم را تهيه نمايد. اين مدارك عبارت است از: تصوير كارت ملي، عكس پرسنلي. و كارت بهداشت كليه كاركنان بخش‌هاي مختلف واحد شغلي خود شامل بخش توليد، توزيع، نگهداري، حمل‌ونقل و فروش را ارائه نمايد.

هزينه و اعتبار مجوز صلاحيت بهداشتي محل كسب

مجوز صلاحيت بهداشتي محل كسب حداكثر تا سقف زماني 30 روز بعد از درخواست و بررسي بازرس صادر مي‌گردد. اين مجوز دائمي نمي‌باشد. و داراي اعتبار حداكثر 36 ماهه است. اما همان‌طور كه قبلاً ذكر كرديم صدور مجوز تاييديه بهداشتي نيازمند به پرداخت هزينه صدور آن مي‌باشد. هزينه‌هاي صدور مجوز تاييده بهداشتي محل كسب با توجه به نوع محل كسب و رسته فعاليتي و متراژ آن‌ها متفاوت است. اين هزينه مطابق با رسته فعاليت صنفي شما در حدود يك تا ده ميليون تومان مي‌باشد.

سؤالات متداول

اخذ كارت بهداشت يا دريافت سيب سلامت از روش‌هايي است كه سازمان‌هاي توليدكننده مواد غذايي با دريافت آن‌ها نشان مي‌دهند. محصولات غذايي توليدشده توسط آن‌ها در سلامت كامل توليد و ارائه مي‌شود. اما در ميان اين مجوزها سيب سلامت تنها به آن دسته از سازمان‌ها اهدا مي‌شود كه كليه فاكتورهاي سلامتي بر اساس سازمان غذا و دارو در محصولات آن‌ها وجود داشته باشد. در ادامه اين مطلب قصد داريم به معرفي بيشتر سيب‌سلامت و نحوه دريافت اين مجوز بپردازيم.

نشان سيب سلامت چيست ؟

سازمان غذا و دارو به برترين محصولاتي كه تمامي فاكتورهاي سلامتي در آن‌ها ديده مي‌شود. نشان سيب‌سلامت را اعطا مي‌كند. در ميان تمام ميوه‌ها، ميوه سيب داراي ويژگي مي‌باشد كه سلامتي بدن را بيشتر مي‌كند. بنابراين اين ميوه به عنوان نماد سازمان غذا و دارو انتخاب شد. نشان سلامت به رنگ آبي و سبز است. كه سبز به عنوان سرزندگي و آبي به معناي آرامش مي‌باشد. همچنين در طرح اين سيب‌سلامت يك برگ سبز وجود دارد. كه در واقع نمايانگر خط‌مشي سازمان غذا و دارو است. كه اين چهارچوب و خط‌مشي موجب ارتقا كيفيت محصولات غذايي مي‌گردد.

در واقع نشان سيب‌سلامت حاكي از ايمني و سلامت يك محصول مي‌باشد. و توليدكنندگان محصولات غذاي اگر بخواهند اين نشان را دريافت نمايند. ابتدا بايد از سازمان بهداشت كشور مجوزهاي مربوطه را اخذ نمايند. البته اين نشان دائمي نيست. و مدت اعتبار اين نشان معمولاً دو سال است. بنابراين توليدكننده بعد از دو سال و اتمام اعتبار نشان سيب سلامت بايد مراحل تمديد آن را طي نمايد.

براي آشنايي با نحوه دريافت صلاحيت بهداشتي كليك كنيد.

نحوه دريافت سيب سلامت

سازمان غذا و دارو مسئول تأمين ايمني محصولات غذايي، دارويي و بهداشتي است. بنابراين بر اساس قوانين اين سازمان همه مشاغلي كه در راستاي توليد محصولات غذايي، آرايشي بهداشتي و دارويي فعاليت مي‌كنند. بايد اقدام به دريافت نشان سيب سلامت نمايند. اين سازمان براي شركت‌هاي سازنده محصولات پزشكي و دارويي نيز داراي چهارچوب و استاندارهايي است. و بر تمام اين محصولات نظارت دارد.

همان‌طور كه قبل‌تر اشاره كرديم مقررات سازمان غذا و دارو براي اعطا نشان سيب‌سلامت موجب ارتقا كيفيت محصولات مي‌شود. اما توليدكنندگان براي دريافت نشان سيب سلامت بايد شرايط دريافت آن را براي خود ايجاد و همچنين مجوزهاي لازم را دريافت كنند.

دريافت سيب‌سلامت شرايط و مراحل مختلفي دارد كه توليدكننده با طي اين مراحل مي‌تواند نشان سيب سلامت را اخذ كند. گام اول براي دريافت نشان سيب‌سلامت مراجعه به سامانه  ttac.ir و ثبت‌نام در اين سامانه است. سامانه ttac.ir نشان سيب سلامت را براي كالاهاي مختلف ارائه مي‌نمايد.

شرايط دريافت نشان سلامت

همان‌طور كه در مطالب بالا اشاره شد سازمان غذا و دارو براي اعطاي نشان سيب‌سلامت از توليدكنندگان انتظار دارد شرايط به خصوصي را ايجاد نمايند. در غير اين صورت اين نشان را به توليدكننده ارائه نمي‌كند. شرايط دريافت نشان سيب سلامت عبارت‌اند از:

اول؛ محصولات با دريافت پروانه ساخت از وزارت بهداشت و درمان و به صورت استاندارد توليد گردند.

دوم؛ كليه آيين‌نامه‌ها و اصول درج‌شده در گواهينامه‌هاي سازمان غذا و دارو هنگام توليد محصول رعايت شود. و از مواد خطرناكي نظير اسيدهاي چرب ترانس در محصول استفاده نگردد.

سوم؛ استفاده از نمك و روغن در محصولات به حداقلي‌ترين حالت ممكن باشد.

چهارم؛ از مواد اوليه يا افزودني‌هايي در توليد محصول استفاده شود كه موجب ارتقاء سلامت مصرف‌كنندگان باشد.

پنجم؛ در توليد محصول از سمومي مثل هورمون‌ها و سموم قارچي استفاده نشود.

ششم؛ محصولات توليدشده دور از مواد شيميايي باشند يا با كاهش ميزان كربوهيدرات و چربي‌ها كالري اين محصولات كاهش يابد.

هفتم؛ از ويتامين‌هاي مختلف به عنوان مكمل‌هاي غني‌سازي بدن در توليد محصول مورد نظر استفاده شود.

هشتم؛ با تغيير فرمول در توليد محصول موجب ارتقاء كيفيت آن محصول و افزايش سلامت مصرف‌كننده شود.

نهم؛ از فنّاوري‌هاي مدرن و پيشرفته براي افزايش كيفيت در فرايند توليد محصولات استفاده شود.

مراحل دريافت سيب سلامت

اگر شما توليدكننده‌اي هستيد كه متقاضي دريافت نشان سيب‌سلامت مي‌باشيد. پس از ايجاد شرايط لازم بايد مراحل زير را جهت دريافت نشان سيب سلامت طي نماييد.

ابتدا بايد با توجه به حوزه كاري و فعاليت خود مجوزهاي قانوني را دريافت نماييد. به عنوان مثال جوازهايي نظير جواز تأسيس يا جواز كسب يا مجوزهاي لازم از سازمان‌هاي صمت، كشاورزي و .. كه براي راه‌اندازي فعاليت خود نياز داريد.

در گام دوم شما بايد اقدام به دريافت پروانه بهره‌برداري و بعد از آن پروانه تأسيس از سازمان غذا و دارو نماييد. همچنين بايد جواز ساخت را از سازماني كه جواز تأسيس خود را از آن دريافت كرديد، اخذ نماييد. شما مي‌توانيد يك مسئول فني جهت مديريت امور توليد انتخاب نماييد. تا به كمك او تمامي پروانه‌ها و جوازهاي مربوطه را دريافت كنيد.

مرحله بعدي ثبت برند شما است. در اين مرحله شما بايد برند خود ايجاد نماييد. سپس آن برند در سازمان ثبت شركت‌ها به تائيد و ثبت برسانيد.

حال زمان ثبت‌نام و دريافت نشان سيب سلامت است. شما بايد به سامانه تيتَك به نشاني ttac.ir مراجعه نماييد. و ثبت‌نام و ساير مراحل لازم براي دريافت نشان سيب‌سلامت را انجام دهيد. البته در صورت تمايل مي‌توانيد مراحل دريافت نشان سيب سلامت را به صورت حضوري و با مراجعه به معاونت غذا و دارو پيگيري كنيد.

آخرين مرحله بازديد كارشناس بهداشت از محل توليد محصول است. كارشناس با بررسي محل كسب‌وكار بايد به اطمينان برسد. كه محل توليد كاملاً بهداشتي و ايمني است و توليدكننده نيز شرايط لازم را براي توليد محصول سالم و دريافت نشان سيب‌سلامت دارد.

پس از تائيد كارشناس بهداشت مجوز سيب سلامت براي متقاضي صادر مي‌گردد. كه اين موجز معمولاً يك تا دو سال اعتبار دارد. و بعد از انقضاي مدت اعتبار دارنده بايد آن را تمديد نمايد.

سؤالات متداول