قيم كيست ؟ مي‌دانيم كه شرط تصرف در امور مالي، داشتن اهليت استيفا است. شخصي اهليت استيفا دارد كه عاقل، بالغ و رشيد باشد. در صورت نداشتن هر يك از اين شروط، شخص محجور ناميده مي‌شود؛ به طوريكه نمي‌تواند در امور مالي خود تصرف كند. قانون براي حمايت از محجورين و جلوگيري از اتلاف و ضايع شدن حقوق آن‌ها، افرادي را تحت عنوان قيم براي رسيدگي به امور مالي آن‌ها منصوب مي‌كند. در اين مقاله به بررسي اين مطلب مي‌پردازيم كه قيم كيست تحت چه شرايطي نصب مي‌شود و چه وظايفي دارد؟

قيم كيست ؟

قيم سرپرست و حامي شخص محجور است؛ به طوري كه اداره امور مالي او را بر عهده مي‌گيرد و بر اساس وظايف خود و مطابق قوانين، به اموال محجور رسيدگي مي‌كند. بر اساس قانون، ولي خاص محجور، صلاحيت و توانايي تصرف در امور مالي و غير مالي او را دارد. در ماده ۱۱۹۴ ق.م آمده است كه ولي خاص عبارت است از پدر، جد پدري و شخصي است كه به عنوان وصي از طرف آن‌ها منصوب شده است. حال در صورت فوت پدر و جد پدري و عدم وصيت آن‌ها مبني بر نصب شخص خاصي جهت رسيدگي به امور محجور، قانون به نصب قيم اقدام مي‌كند.

اشخاص نيازمند قيم

بر اساس ماده ۱۲۱۸ ق.م، براي اشخاص ذيل قيم نصب مي‌شود:

۱- كودكي كه ولي و سرپرست خاص ندارد:

كودكي كه پدر و جد پدري خود را از دست داده است و فردي نيز از جانب آن‌ها جهت اداره اموالش منصوب نشده است، نيازمند قيم است.

۲- شخص مجنون يا غيررشيدي كه از زمان كودكي ديوانه و سفيه بوده است و ولي خاص هم ندارد:

فردي كه علت جنون يا عدم رشد او مربوط به دوران كودكي اوست و ولي خاص خود را نيز از دست داده است جهت تصرف در امور مالي خود نيازمند قيم است.

۳- شخص مجنون يا غيررشيدي كه از زمان كودكي ديوانه و سفيه نبوده است:

گاهي شخص ممكن است به علت بيماري يا حادثه‌اي دچار جنون يا عدم رشد شود كه در اين صورت نيز اهليت استيفاي او از بين مي‌رود و قانون براي اداره امور مالي‌اش قيم نصب مي‌كند.

شرايط نصب قيم | قيم كيست

نصب قيم به دقت بالا و حساسيت زيادي نياز دارد و هر شخصي را نمي‌توان به عنوان قيم در نظر گرفت؛ زيرا امكان تصرف در اموال محجور به او داده مي‌شود بنابراين قيم بايد امانت‌دار، عاقل، بالغ و بصير باشد. البته در قانون شروط ديگري نيز براي نصب قيم آمده است كه عبارتند از:

۱- قيم مسلمان، بايد مسلمان باشد:

بر اساس ماده ۱۱۹۲ ق.م، نمي‌توان براي شخص مسلمان،‌ ولي و قيم غيرمسلمان و كافر نصب كرد.

۲- قيم تحت ولايت و قيمومت نباشد:

شخصي كه خود تحت سرپرستي و قيموميت ديگري است،‌ محجور است و قطعا نمي‌تواند امور مالي شخص ديگر را به دست گيرد.

۳- قيم به جرم‌هاي اشاره شده در قانون محكوم نشده باشد:

بر اساس ماده ۱۲۳۱ ق.م، شخصي كه با حكم قطعي به يكي از جرم‌هاي سرقت، خيانت در امانت، كلاهبرداري، اختلاس، هتك ناموس يا منافيات عفت، جنحه نسبت به اطفال و ورشكستگي به تقصير محكوم شده باشد نيز نمي‌تواند قيم شخص ديگري شود.

۴- قيم عمل ورشكستگي خود را تصفيه كرده باشد:

چنانچه فرد ورشكسته شده باشد و هنوز عمل ورشكستگي خود را تصفيه نكرده باشد، صلاحيت قيموميت ندارد.

۵- قيم به فساد اخلاقي معروف نباشد:

اگر شخصي به فساد اخلاقي و ناهنجاري‌هاي اجتماعي معروف باشد، شايستگي قيمومت خود را از دست داده است.

۶- قيم يا نزديكان طبقه اول او مدعي نباشند:

چنانچه شخص يا نزديكان طراز اول او دعوايي بر محجور داشته باشند، نمي‌توان او را به سمت قيم منصوب كرد.

اولويت نصب قيم

دادگاه پس از بررسي موارد فوق و پيدا كردن افراد واجد صلاحيت، نزديك‌ترين فرد به محجور ( خويشاوندان درجه اول) را به عنوان قيم نصب مي‌كند؛ چنانچه مادر شخص محجور تا زماني كه ازدواج مجدد نكرده است در اولويت انتخاب قرار دارد؛ سپس با ازدواج دوباره، مجددا صلاحيت وي توسط دادگاه بررسي مي‌شود. مثال ديگري كه در اين رابطه قابل ذكر است محجور شدن زن است كه در اين صورت صلاحيت شوهر او به عنوان اولين انتخاب دادگاه جهت قيمومت بررسي مي‌شود.

براي آشنايي با قوانين مربوط به نصب قيم كليك كنيد.

وظايف قيم | قيم كيست

قانون وظايف اصلي شخص قيم را براي وي مشخص كرده است كه شامل موارد زير مي‌شود:

۱- مراقبت از محجور و نمايندگي قانوني او در همه امور مالي او.

۲- تهيه صورت كلي و جامعي از تمام دارائي مولي عليه و ارائه يك نسخه از آن با امضاي خود به دادستان حوزه سكونت مولي عليه.

۳- تعيين هزينه مورد نياز سالانه مولي عليه و هزينه نگهداري و اداره اموال او.

۴- پرداخت خسارتي كه به علت تقصير و كوتاهي او به اموال محجور وارد شده است.

۵- عدم معامله اموال مولي عليه با اموال خود.

۶- عدم فروش، رهن و معامله اموال غيرمنقول مولي عليه كه در صورت انجام آن‌ها، وي مديون شود؛ مگر با در نظر گرفتن مصلحت مولي عليه و مطابق تصويب مدعي العموم. در اين باره هدف به سختي نيفتادن و عدم ضرر و زيان مولي عليه است؛ همچنين قيم نمي‌تواند براي مولي عليه بدون نياز و ضرورت قرضي بگيرد، مگر اينكه مدعي العموم اجازه دهد.

۷- دعواهايي كه عليه مولي عليه مطرح است نبايد با صلح فيصله يابد مگر اينكه مدعي العموم اجازه آن را بدهد.

۸- قيم مي‌تواند جهت قيمومت، اجرت و دستمزد طلب كند. اجرت قيم بر اساس كار او،‌ مقدار كار ايجاد شده توسط قيمومت، ‌محل اقامت قيم و ميزان درآمد مولي عليه تعيين مي‌شود.

نظارت بر قيم

۱- گاهي به علت وجود دلايل موجهي، دادستان مي‌تواند در دادگاه درخواست دهد كه قيم در ازاي اداره اموال مولي عليه، تضميناتي ارائه دهد. نوع تضمين را دادگاه مشخص مي‌كند. در صورتي كه قيم تضمين تعيين شده را ارائه ندهد از سمت قيمومت عزل مي‌شود.

۲- قيم موظف است كه سالانه حداقل يك بار حساب تصدي مسئوليت به عهده گرفته را به مدعي العموم يا نماينده او ارائه دهد. چنانچه از تاريخ مطالبه مدعي العموم يك ماه بگذرد و گزارشي ارائه نشود، قيم به درخواست مدعي ‌العموم عزل مي‌شود.

۳- پس از بر طرف شدن حجر مولي عليه به علت كبر، رشد و… قيم موظف است كه حساب زمان تصدي خود را به او ارائه دهد. اگر قبل از رفع حجر مولي عليه قيمومت قيم پايان يابد،‌ قيم موظف است گزارش زمان تصدي خود را به قيم بعدي بدهد.

۴- مدعي العموم مي‌تواند نظارت بر عملكرد قيم را به طور كلي يا بعضا بر عهده اشخاص مورد اطمينان يا هيات يا موسسه‌اي قرار دهد. اشخاص، هيات يا موسسه تعيين شده، در صورت كوتاهي و تقصير يا خيانت، مسئول خسارت و زيان وارد شده بر اموال مولي عليه هستند.

موارد عزل قيم | قيم كيست

۱- مشخص شود كه قيم امانت دار خوبي نيست.

۲- قيم جنايت كند يا مرتكب يكي از جرايم سرقت، خيانت در امانت، كلاهبرداري، اختلاس و… شده باشد.

۳- چنانچه قيم به دلايل ديگري به جز دلايل اشاره شده، به حبس محكوم شود و ديگر نتواند به امور مالي موله عليه رسيدگي كند.

۴- قيم ورشكسته شود.

۵- مشخص شود كه قيم لياقت يا توانايي اداره اموال مولي عليه را ندارد.

۶- قيم ديوانه شود يا شرط رشد را از دست دهد.

۷- چنانچه قيم به دليل امور مربوط به اموال مولي عليه يا جرم و جنايت نسبت به او تحت تعقيب مدعي العموم باشد، قيم ديگري براي اداره اموال مولي عليه توسط محكمه تعيين خواهد شد.

۸- اگر قيم زن بي‌شوهري باشد ( حتي مادر طفل)، در صورت ازدواج مجدد بايد مراتب را تا حداكثر يك ماه پس از انعقاد عقد نكاح به دادستان محل اقامت خود اطلاع دهد. دادستان يا نماينده او با بررسي شرايط جديد، درخواست قيم ديگري مي‌كند يا ناظري بر عملكرد قيم نصب مي‌كند.

۹- چنانچه قيم در زمان مشخص شده ازدواج خود را اطلاع ندهد، مدعي العموم مي‌تواند او را عزل كند.

براي آشنايي با چگونگي استعفاي قيم كليك كنيد.

عزل به تقاضاي مدعي العموم

۱- قيم عمدا مالي را كه تعلق به مولي عليه داشته است جزو دارايي او محسوب نكند.

۲- عدم ارائه تضمين در زمان مشخص.

۳- عدم ارائه حساب تصدي تا يك ماه پس از درخواست مدعي العموم.

چه زماني مولي عليه از قيمومت خارج مي‌شود ؟

۱- زماني كه محجور به علت كبر، رشد و… از حجر خارج شود.

۲- زماني كه مولي عليه يا هر شخص ذي نفعي خروج از قيمومت را درخواست كند.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص قيم كيست، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون قيم كيست پاسخ دهند.

جرم سقط جنين چطور تعريف مي‌شود؟ عمل سقط‌جنين به اين معني است كه جنين را در رحم مادر از بين برود و بدين صورت بارداري زن به پايان مي‌رسد. سقط‌جنين مي‌‌تواند عمدي و با هدف انجام گيرد و يا به صورت غير عمد مثلاً براثر بيماري، تصادف يا حادثه‌اي اتفاق بيفتد. دين اسلام سقط‌جنين عمدي را مورد نكوهش قرار مي‌دهد و آن را گناه مي‌داند. و براي مرتكبين سقط‌جنين مگر در موارد استثناء مجازات پيش‌بيني مي‌كند. حال بايد ديد با توجه به نكوهش سقط‌جنين در دين و شرع آيا سقط‌جنين در قانون ايران جرم است يا خير؟ و چه مجازات قانوني دارد؟ در ادامه مطلب به جرم سقط‌جنين در قانون ايران مي‌پردازيم.

جرم سقط جنين در قانون ايران

سقط‌جنين به‌طور مستقيم در قانون مجازات اسلامي تعريف‌نشده است. اما براي اعمالي كه موجب مي‌شوند جنين يك زن باردار از بين برود. مجازات هايي تعيين نموده است. بنابراين با جمع‌بندي اين مجازات‌ها مي‌توانيم در تعريف جرم سقط‌جنين چنين بگوييم؛ اگر شخصي؛ مادر يا پدر جنين باشد يا هركسي غير آن دو، چه عمداً و با نيت سوء و چه غير عمد و بدون سوءنيت، با انجام عملي يا عدم انجام عملي كه در زندگي جنين مؤثر است. موجب نابودي جنين پيش از تولد او شود جرم سقط‌جنين را محقق كرده است. لازم به ذكر است سقط‌جنين درماني جرم محسوب نمي‌شود.

با توجه به نكته ذكرشده جرم سقط‌جنين زماني محقق مي‌گردد. كه فعل يا ترك فعل عمدي يا غيرعمدي موجب شود جنين زنده از رحم مادر متولد نگردد. بنابراين هرگونه عمل ازجمله آزار و اذيت زن حامله يا فعل و ترك فعل مؤثر بر زندگي جنين كه موجب تولد جنين پيش از زمان مقرر شود. و جنين زنده متولد شود جرم سقط‌جنين محقق نخواهد شد.

مجازات جرم سقط جنين

سقط‌جنين زماني به‌عنوان جرم در نظر گرفته مي‌شود و براي مرتكب مجازات تعيين مي‌گردد. كه جرم سقط‌جنين به صورت عمدي و غيرعمدي اتفاق بيافتد. يعني سقط‌جنين با جنبه درماني و دستور پزشك نباشد. سقط‌جنين درماني به اين معني است كه مثلاً جان مادر جنين درخطر باشد. يا مثلاً جنين مشكل يا بيماري يا معلوليتي داشته باشد كه با طي مراحل قانوني و مجوز سقط‌جنين براي آن صادر مي‌شود. در سقط‌جنين درماني مجازاتي اعمال نمي‌گردد. اما در باقي موارد مجازات بر اساس قانون مجازات اسلامي با توجه به شرايط سقط‌جنين تعيين مي‌شود.

سقط‌جنين عمدي چيست ؟

سقط‌جنين عمدي يعني زن حامله يا فردي غير از او با سوءنيت و با وجود آگاهي اقدام به فعل يا ترك فعلي نمايد. كه بدون وجود خطر براي جان زن حامله موجب گردد. جنين در شكم مادر از بين برود و زنده به دنيا نيايد. اين اعمال عمدي شامل مصرف دارو، ورود ضربه به شكم زن حامله و همچنين استفاده از روش‌هاي پزشكي مثلاً توسط پزشكان زيرزميني و بدون مجوز مي‌شوند. فرد مرتكب به جرم سقط‌جنين عمدي شامل مجازات مي‌شود.

مجازات سقط‌جنين عمدي شامل پرداخت ديه بر اساس مراحل رشد جنين و حبس مي‌شود. كه با توجه به شرايط و نوع جرم ارتكابي و شخص مرتكب مدت حبس از 3 ماه تا 5 سال متغير است. خوب است بدانيد در صورتي كه مادر جنين اقدام به سقط نمايد مجازات حبس براي وي اعمال نمي‌شود.

موارد قانون در تعيين مجازات سقط جنين

در مواردي از سقط‌جنين به صورت غيرعمدي كه به خاطر بي‌احتياطي افراد يا عدم رعايت نظامات دولتي يا بي‌مبالاتي رانندگان وسايل نقليه و وسيله موتوري. مرتكب جرم، بر اساس ماده 715 قانون مجازات اسلامي به مجازات پرداخت ديه و حبس از دو ماه تا يك سال محكوم مي‌شود. همچنين ماده 717 قانون مجازات اگر به سبب جنايتي بر مادر جنين سقط شود. مجازات ديه براي مرتكب اجرا مي‌شود.

اگر جنين با ورود ضربه يا آزار مادر سقط گردد بر اساس ماده 622 قانون مجازات مرتكب به پرداخت ديه و حبس از 6ماه تا يك سال و نيم محكوم مي‌گردد. ماده بعدي همين قانون اشاره مي‌كند كه اگر شخصي با علم و آگاهي  ادويه و وسايل ديگري به زن باردار دهد. و به‌واسطه آن جنين سقط شود به پرداخت ديه و حبس از 3 تا 6ماه حبس محكوم مي‌شود.

حال اگر شخصي كه مبادرت به سقط‌جنين مي‌نمايد پزشك يا ماما باشد. و همين‌طور تمامي اشخاصي كه لوازم سقط را مهيا و در سقط‌جنين مباشرت مي‌كنند. علاوه بر مجازات حبس از 2 تا 5 سال و پرداخت ديه، پروانه طبابت پزشك و ماما نيز به عنوان مجازات باطل مي‌شود.

مجازات مادر يا پدر براي سقط جنين

اگر پدر جنين با علم و آگاهي اقدام به فعل يا ترك فعلي نمايد كه موجب سقط‌جنين شود. به مجازات پرداخت ديه و حبس محكوم مي‌گردد. اما اگر پدر بدون سوءنيت و غيرعمدي موجب سقط‌جنين شود تنها محكوم به پرداخت ديه مي‌شود. البته اگر پدر غيرعمدي اما به علت بي‌احتياطي در رانندگي موجب سقط‌جنين شود، با توجه به ماده 715 قانون مجازات هم به پرداخت ديه و هم حبس محكوم مي‌شود.

حال اگر مادر جنين خواه عمداً خواه شبه عمد و خواه غيرعمدي موجب سقط شود. بر اساس ماده 718 قانون مجازات اسلامي صرفاً محكوم به پرداخت ديه خواهد شد. يعني مجازات حبس براي مادر جنين در هر صورت اعمال نمي‌شود.

محاسبه ديه جنين

توجه داشته باشيد ديه جنين بر اساس مراحل رشد جنين محاسبه مي‌شود. درصدهاي ديه را از ديه كامل به طريق زير محاسبه مي‌كنيم:

سقط نطفه‌اي كه در رحم مستقر گردد شامل دوصدم ديه مي‌شود. و چهارصدم از ديه كامل نيز ديه‌ي سقط‌جنيني است كه به حالت خون بسته و علقه تبديل مي‌شود. سقط‌جنين كه در مرحله مضغه قرار دارد يعني به صورت به شكل توده گوشت درآمده است شش‌صدم از ديه كامل مي‌شود. و هشت‌صدم از ديه كامل براي جنيني است كه در مرحله عظام يعني زماني كه داراي اسكلت و استخوان اما گوشت ندارد.

جنيني كه استخوان‌بندي و گوشت بدن آن كامل شد اما هنوز روح در آن دميده نشود شامل يك‌دهم كامل مي‌شود. و جنين پسري كه روح در آن دميده شود ديه كامل و جنين دختري كه روح در آن دميده شود نصف ديه تعلق مي‌گيرد. اگر بر جنسيت جنين شكي وجود داشته باشد سه‌چهارم ديه كامل به آن تعلق مي‌گيرد. البته بر اساس نظريه مشورتي قوه قضاييه و به دليل يكسان‌سازي ديه زن و مرد، جنين دختر و پسر كه روح در آن دميده شود يكسان و يك ديه كامل است. ما به تفاوت ديه از صندوق تأمين خسارت‌هاي بدني پرداخت مي‌گردد.

سؤالات متداول

دادخواست مهريه در فسخ نكاح به چه طريقي بايد داده شود؟ اصل در ازدواج تحكيم بنيان خانواده است. همين ماهيت نكاح سبب مي‌شود كه برهم زدن اين عقد به آساني ممكن نباشد. اما قطعا ازدواج نبايد سبب سلب آرامش زوجين گردد. از همين رو از نظر قانوني و از نظر شرعي هرگاه كه ادامه زندگي مشترك براي طرفين دشوار باشد اين امكان وجود دارد كه به زندگي مشترك خود پايان بدهند. براي پايان نكاح، طلاق تنها راه نيست. يكي ديگر از طرق خاتمه نكاح، فسخ نكاح است. اما در مورد فسخ نكاح بايد موارد قانوني مشخصي در نكاح موجود باشد تا فسخ ممكن گردد. در اين مقاله همچنين به بررسي دادخواست مهريه در فسخ نكاح مي‌پردازيم.

فسخ نكاح و مصاديق آن

ماده 1122 و 1123 قانون مدني هر كدام عيوبي را مطرح كردند كه زوجين در صورت وجود اين عيوب مي‌توانند درخواست فسخ نكاح را بدهند. به طور مثال وجود بيماري كه مانع برقراري رابطه زناشويي باشد سبب حق فسخ براي طرف مقابل مي‌شود. در مقاله‌اي جداگانه به بررسي كامل اسباب فسخ نكاح و موارد آن پرداخته‌ايم لطفا براي كسب اطلاعات بيشتر كليك نماييد.

وضعيت مهريه در فسخ نكاح

مهريه در موقع فسخ نكاح بستگي به نزديكي زوجين دارد. اگر دادگاه حكم به فسخ نكاح بدهد بر اساس ماده 1101 قانون مدني در صورتي كه زوجين با هم نزديكي نكرده باشند هيچ مهري به زن تعلق نمي‌گيرد. البته در ماده يك مورد استثنا مطرح شده است. در ادامه ماده گفته شده است كه اگر فسخ نكاح به موجب بيماري و ناتواني مرد در برقراري رابطه زناشويي باشد به زن نصف مهر تعلق مي‌گيرد. به نظر مي‌رسد دليل اين استثنا اين است كه حق زن پايمال نشود چرا كه مانع رابطه زناشويي مرد بوده است در نتيجه زن مستحق نصف مهر است.

اما اگر فسخ نكاح بعد از نزديكي زوجين صورت بگيرد زن مي‌تواند تمام مهريه را طلب كند. اگرچه در ماده قانوني به صراحت به اين موضوع اشاره نشده است اما با توجه به مفهوم مخالف ماده 1101 قانون مدني، همچنين با توجه به صراحت ماده 1082 در خصوص مهريه زن كه گفته شده به محض وقوع عقد نكاح زن مستحق مهر است، مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه اگر فسخ نكاح بعد از نزديكي باشد تمام مهر به زن تعلق مي‌گيرد.

دادخواست مهريه در فسخ نكاح

براي دريافت مهريه در صورت فسخ نكاح بايد در هنگام ثبت دادخواست اصلي درخواست مهريه نيز تقاضا گردد. در صورتي كه براي اثبات نزديكي يا عدم نزديكي نياز به مدارك باشد نظر كارشناس پزشكي قانوني در اين مورد ملاك قرار مي‌گيرد. البته در صورت اقرار طرفين دادگاه حكم به پرداخت مهريه مي‌دهد. براي سرعت بخشيدن به روند دريافت مهريه توصيه مي‌شود تا از يك وكيل متخصص در اين زمينه استفاده نماييد.

نمونه راي صادره در خصوص دادخواست مهريه در فسخ نكاح

راي شعبه 26 ديوان عالي كشور:

اگر زوجه مدخوله باشد كل مهريه بايد پرداخت گردد و تفاوتي در اينكه فسخ گردد يا طلاق واقع شود وجود ندارد. در هر دو حالت بايد همه مهرالمسمي پرداخت شود. اينكه تصور شود در صورت فسخ نكاح زن مستحق مهرالمثل است كاملا غلط مي‌باشد زيرا مهرالمثل فقط در جايي مطرح است كه عقد باطل باشد ولي در اينجا اصلا عقد باطل نيست زيرا عقدي كه باطل باشد نياز به فسخ ندارد.

در راي بالا نيز ملاك براي دريافت كل مهريه رابطه زناشويي بين زوجين بوده است. همچنين ميزان مهريه تعيين شده يا همان مهرالمسمي پرداخت مي‌گردد. اينكه به دليل فسخ شدن نكاح ديگر زن مستحق مهر از قبل تعيين شده نيست و بايد مهرالمثل به او تعلق بگيرد اشتباه است. مهرالمثل براي عقد باطل است و در فسخ نكاح زن مستحق همان مهرالمسمي است.

براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد مهريه مي‌توانيد از خدمات مشاوره تلفني و آنلاين وكيل دات كام استفاده نماييد. همچنين وكلاي گروه وكيل دات كام براي تسريع در روند دريافت مهريه با شما همراه هستند.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص دادخواست مهريه در فسخ نكاح، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون دادخواست مهريه در فسخ نكاح پاسخ دهند.

حكم سقط جنين چيست؟ سقط‌جنين يعني جنين پيش از تكميل يا قبل از هفته بيستم حاملگي از رحم انداخته شود. اين عمل گاهي با اجازه پزشك و با توجه به خطر جنين براي مادر و بيماري يا عدم توانايي حيات جنين انجام مي‌گيرد. گاهي نيز بدون عمد و به‌صورت اتفاقي يا تصادف جنين سقط مي‌شود. اما سقط‌جنين عمدي توسط برخي مكاتب اخلاقي و ديني و حقوقي ناپسند و جرم است و حكم مشخصي دارد. در ادامه اين مطلب به مسئله حكم سقط جنين مي‌پردازيم. براي دريافت خدمات مشاوره از وكيل خانواده كليك كنيد.

حكم سقط جنين و انواع آن

در دين اسلام و مذهب شيعه، چه روح در جنين دميده شده باشد چه نشده باشد. يا اينكه جنين از راه مشروع به وجود آمده باشد يا از راه زنا تشكيل‌شده باشد. و يا سقط با رضايت والدين انجام گيرد يا بدون رضايت باشد. به‌طوركلي جنين در هر مرحله‌اي از مراحل رشد قرار داشته باشد. سقط‌جنين حرام است. البته در مواردي كه جنين ناقص باشد، يا بقاي جنين براي سلامتي مادر مضر باشد و يا وجود جنين نامشروع سلامتي و آبروي مادر را به خطر بيندازد حكم سقط جنين ميان فقهاي شيعه متفاوت است.
انواع سقط‌ جنين

سقط‌جنين به دو نوع طبي و جنايي تقسيم مي‌گردد. سقط‌جنين طبي به مواردي گفته مي‌شود كه ادامه بازداري سلامت جسمي و رواني مادر را به خطر بيندازد. همچنين در مواردي كه جنين ناقص‌الخلقه باشد يعني صدمات بدني داشته باشد كه در رحم مادر قابل‌تشخيص است. سقط‌جنين طبي هنگامي‌كه سن جنين كمتر از چهار ماه است با دستور پزشك و باهدف درماني انجام مي‌گيرد. بنابراين سقط‌جنين طبي يا درماني قانوني است.

اما سقط‌جنين جنايي، به سقطي گفته مي‌شود كه از روي عمد و بدون وجود دلايل مطرح‌شده در بالا به بارداري پايان داده مي‌شود. در اين شرايط تفاوتي ندارد كه سقط با وسايل پزشكي انجام شود يا بدون لوازم پزشكي، همچنين تفاوتي ندارد كه مادر سقط را انجام دهد يا سقط توسط شخص ديگر انجام گيرد. به هر صورت اين نوع سقط‌جنين، سقط جنايي ناميده مي‌شود.

در دنياي امروز عمل سقط‌جنين رو به افزايش است. كارشناسان معتقدند عواملي نظير تعدد اولاد، جنسيت جنين، مشكلات خانوادگي و اقتصادي والدين، بارداري‌هاي ناخواسته، روابط جنسي نامشروع، ناآگاهي از روش‌هاي كنترل براي بارداري و .. از مهم‌ترين دلايلي هستند. كه موجب مي‌گردند والدين جنين قصد سقط آن را داشته باشند.

حكم سقط جنين در قانون

در قانون مجازات اسلامي ايران، عمل سقط‌جنين جرم انگاري شده است. بنابراين براي سقط‌جنين مجازات‌هايي نيز تعيين‌شده است. بر اساس ماده 306 قانون مجازات اسلامي مجازات سقط‌جنين شامل پرداخت ديه و تعزير مي‌شود. همچنين بر اساس قانون مجازات اسلامي اگر جنيني كه ادامه حيات آن جان مادر را به خطر بيندازد. و جهت حفظ جان مادر سقط گردد؛ ديه ثابت نمي‌گردد. ميزان و مقدار ديه براي جنين سقط شده توسط قانون‌گذار و با توجه به مرحله و ميزان رشد جنين مشخص مي‌گردد.

حكم وضعي سقط جنين

همان‌طور كه گفتيم بر اساس حكم تكليفي ازنظر فقهاي شيعه، سقط‌جنين به‌صورت عمدي حرام است. خواه جنين مشروع باشد يا نامشروع باشد. همچنين تفاوتي نداد جنين در چه مرحله‌اي از رشد و حيات قرار داشته باشد به هر صورت سقط آن حرام است. به‌عبارتي‌ديگر به‌محض انعقاد نطفه و استقرار در ديواره رحم مادر، قبل از آنكه روح دميده شود يا بعدازآن، با رضايت والدين يا بدون رضايت آن‌ها سقط‌جنين حرام مي‌‌شود.

اما در حكم وضعي مربوط سقط‌جنين فقها نظرات متفاوتي دارند. برخي از فقها معتقدند در سقط‌جنين عمدي پس‌ازآنكه روح دميده شد قصاص ثابت مي‌گردد. چراكه باعث خروج روح از جنين مي‌شود و شامل ادله اثبات براي قصاص خواهد شد. اما برخي ديگر از فقها سقط‌جنين را مانند قتل كودك صغير يا شخص مجنون نمي‌دانند. حتي پس‌ازآنكه روح در جنين دميده شود. بنابراين قصاص را رد و تنها و ديه را ثابت مي‌دانند.

غير از ديه بحث كفاره سقط‌جنين به دست كسي كه سقط را انجام داده نيز مطرح مي‌گردد. سقط پيش از آنكه روح در جنين دميده شود با اجماع فقهاي شيعه كفاره ندارد. اما بعدازآنكه روح دميده شود. ازآن‌جهت كه عنوان قتل به اين عمل اطلاق مي‌گردد كفاره واجب مي‌شود. كفاره سقط‌جنين مشابه كفاره قتل است. يعني ‌اي را آزاد كنيد يا دو ماه روزه بگيريد و يا شصت فقير را اطعام نماييد.

در خصوص ديه نيز بر اساس نظر فقيهان بر گردن كسي است. كه سقط‌جنين به دست وي يا با عمل او اتفاق بيافتد. اما ديه جنين با توجه به مراحل رشد جنين تعيين مي‌گردد.

مراحل رشد و ميزان ديه

رشد در 5 مرحله قابل توصيف است. كه براي هر مرحله از آن ميزان مشخصي ديه تعيين‌شده است.

اول؛ جنيني كه در مرحله نطفه باشد، به عبارتي اندام‌هاي آن ايجاد نشود ديه‌اش بيست دينار است.

دوم؛ ديه جنيني كه در مرحله علقه يا خون بسته‌شده باشد چهل دينار است.

سوم؛ مرحله مضغه يا جنيني كه قطعه گوشتي داراي رگ و عروق شود. شصت دينار است.

چهارم؛ جنيني كه به مرحله استخوان‌بندي است هشتاد دينار مي‌شود.

پنجم؛ مرحله‌اي كه اندام‌هاي جنين شكل‌گرفته باشد، قبل از آنكه روح در جنين دميده شود صد دينار ديه دارد و بعدازآنكه روح دميده شود ديه يك انسان كامل يعني هزار دينار بايد پرداخت گردد.
موارد خاص جنين و حكم سقط جنين آن

در مواردي كه جنين ناقص باشد، يا وجود جنين براي جان مادر ضرر داشته باشد و يا در مواردي كه جنين نامشروع باشد احكام متفاوتي ذكر مي‌شود. برخي از فقها مانند آيات الله خميني، سيستاني و خويي سقط‌جنين ناقص قبل از آنكه روح دميده شود نيز جايز نيست. اما برخي ديگر نظير آيات الله خامنه‌اي، فياض و مكارم شيرازي درصورتي‌كه عسر و حرج پدر و مادر به موجب تولد جنين ناقص ثابت شود. پيش از آنكه روح در جنين دميده شود سقط را جايز دانسته‌اند. اما پس‌ازآنكه روح دميده شود سقط را جايز نمي‌دانند.

در مواردي كه جنين موجب ضرر به مادر يا موجب مرگ مادر شود. بيشتر فقها معتقدند كه پيش از آنكه روح در جنين دميده شود سقط جايز است. چراكه حفظ حيات مادر در اين حالت بر موجود فاقد حيات اولويت دارد. اما بعدازآنكه روح در جنين دميده شود برخي از فقها سقط را جايز نمي‌دانند و برخي ديگر سقط را جايز مي‌دانند و عده‌اي از فقها نيز مادر را در چنين حالتي بر اي سقط يا عدم سقط مخير مي‌دانند. به‌شرطي پرداخت ديه توسط كسي كه به دست وي جنين سقط شده است.

در خصوص سقط‌جنين غير مشروع كه حفظ جان و آبروي زن متوقف بر سقط باشد. برخي از فقها سقط را اصلاً جايز نمي‌دانند. اما برخي ديگر از فقها درصورتي‌كه حرمت و جان و آبروي مادر درخطر باشد. پيش از آن‌كه روح در جنين دميده شود سقط را جايز مي‌دانند.

سؤالات متداول

در زندگي تمام انسان‌ها چيزهايي وجود دارد كه قابل تغيير نمي‌باشد مانند والدين‌، جنسيت و مليت. ما بدون اين كه حق انتخاب داشته باشيم تابع مليت والدين خود و يا سرزميني كه در آن به دنيا آمديم هستيم. اما در هر كشوري در خصوص تابعيت قوانين خاصي وجود دارد. به طور مثال در برخي از كشورها براي داشتن تابعيت بايد در خاك آن كشور به دنيا آمد‌. در برخي ديگر از كشورها تابعيت فرزند پيرو تابعيت والدين است. گاهي پيش مي‌آيد كه شخصي متولد يك كشور است اما مي‌خواهد تابعيت كشور ديگر را هم داشته باشد. در اين مورد در همه جاي دنيا قوانيني وضع شده تا افراد خارجي بتوانند تابعيت كشوري را كه مي‌خواهند كسب كنند. در ايران نيز با رعايت شرايطي به اشخاص خارجي تابعيت ايراني مي‌دهند. در اين مطلب شرايط اخذ تابعيت ايراني را توضيح مي‌دهيم.

تابعيت چيست ؟

تابعيت يا مليت به معناي رابطه معنوي و حقوقي ميان يك شخص با يك كشور است. تابعيت پيوندي است كه سبب وابستگي يك شخص به يك ملت مي‌شود‌. تابعيت در كشور ايران پيرو اصل خون است. يعني هر كسي كه پدر او ايراني باشد تابعيت ايران را دارد.

اخذ تابعيت به معناي اين است كه يك شخص خارجي خود را با ملت و دولتي كه مي‌خواهد به طور مثال ايران پيوند بدهد. اشخاص ممكن است چند تابعيتي باشند مثلا فردي هم تابعيت ايران را دارد و هم تابعيت كانادا.

تابعيت ايراني

در قانون مدني در بخش اشخاص كتاب دوم به طور كامل مبحث تابعيت را مطرح كرده است. بر اساس ماده 976 قانون مدني اشخاص با شرايط زير داراي تابعيت ايراني هستند:

1/ كليه ساكنين ايران داراي تابعيت ايراني هستند.

استثنا‌: اشخاصي كه تابعيت خارجي داشته باشند. در صورتي كه مدارك تابعيت يك فرد مورد اعتراض دولت ايران نباشد تبعه خارجي محسوب مي‌شود.

2/ اشخاصي كه پدر آن‌ها ايراني است چه در ايران متولد شده باشند و چه در خارج از كشور.

3/ كساني كه در ايران به دنيا آمده‌اند اما والدين آن‌ها مشخص نيست.

4/ كودكاني كه در ايران از والديني خارجي به دنيا آمده‌اند‌. به شرطي كه يكي از والدين آن‌ها در ايران متولد شده باشد.

5/ كساني كه از پدري خارجي در ايران متولد شوند. به شرط اينكه بلافاصله پس از رسيدن به سن هجده سال تمام حداقل يك سال ديگر در ايران اقامت گزينند.

6/ هر زن خارجي كه با مردي داراي تابعيت ايراني ازدواج كند.

7/ هر شخصي كه طبق قوانين تابعيت ايران را اخذ نمايد.

شرايط اخذ تابعيت ايران

براي اينكه يك شخص بتواند تابعيت ايران را اخذ نمايد بايد شرايطي را داشته باشد. بر اساس ماده 979 قانون مدني در صورتي كه فرد شرايط زير را داشته باشد دولت ايران به آن شخص تابعيت ايراني را مي‌دهد:

1. رسيدن به سن 18 سال تمام.
2. به مدت پنج سال به صورت متوالي و يا متناوب در ايران سكونت داشته باشد. لزومي ‌ندارد كه شخص به مدت پنج سال اصلا از ايران خارج نشود‌. ممكن است كه او براي مدتي به خارج از ايران برود و دوباره برگردد. بلكه مهم اين است كه او از نظر عرفي و قانوني پنج سال در ايران ساكن باشد. از نظر قانوني اقامت در خارج از كشور براي خدمت به دولت ايران در حكم سكونت در ايران است.
3. فراري از خدمت سربازي نباشد. البته اين شرط زماني معنا دارد كه در كشور فرد خارجي، سربازي اجباري باشد و از آن فرار كرده باشد. در واقع كشور ايران اشخاصي كه از نظر دولت خودشان سرباز فراري هستند را قبول نمي‌كند.
4. اشخاصي كه به هيچ جرم مهم يا جنايت غير سياسي محكوم نباشد. قطعا اشخاص خلافكار و قاتل نمي‌توانند تابعيت ايران را اخذ نمايند.
5. در ماده 983 قانون مدني يك شرط ديگر نيز مطرح شده است يعني داشتن تمكن مالي يا شغل معين براي امرار معاش.

اخذ تابعيت ايران بدون اقامت

در ماده 980 قانون مدني دو شرط مطرح شده است كه در اين صورت اشخاص حتي بدون اينكه در ايران اقامت داشته باشند مي‌توانند تابعيت ايران را اخذ كنند:

1. در صورت اينكه براي امور خيرخواهانه و عام المنفعه در ايران مساعدت و خدمت كرده باشد مانند پزشكان.
2. اشخاصي كه داراي عيال ايراني هستند و از او نيز فرزندي دارند.

بسياري از افراد هستند كه ساليان دراز در ايران اقامت دارند ولي هنوز موفق به كسب تابعيت ايران نشده‌اند‌. قطعا داشتن يك وكيل در زمينه اخذ تابعيت مي‌تواند باعث سهولت و تسريع در روند اقامت شود. شما مي‌توانيد به كمك وكلاي وكيل دات كام تابعيت ايران را اخذ نماييد.

مدارك لازم جهت اخذ تابعيت ايراني

براي اخذ تابعيت بايد به اداره كل امور اتباع و مهاجرين خارجي در استانداري استان محل سكونت فرد متقاضي مراجعه شود. براي اين منظور مدارك زير مورد نياز است‌:

1/ فرم‌هاي مربوطه تكميل شوند.

2/ شش عدد عكس 3*4 با پشت نويسي نام و نام خانوادگي و نام پدر.

در صورت اينكه مادر ايراني باشد يك عكس 3*4 از مادر براي ارسال به اداره ثبت احوال.

3/ هر گونه مدارك شناسايي شخص متقاضي اعم از گواهي تولد و يا تاييديه سفارت كشور.

4/ مدارك هويتي و تابعيت مرد خارجي مزدوج با زن ايراني به همراه سند ازدواج.

5/ مدارك هويتي مبني بر ايراني بودن مادر يا پدر مانند كارت ملي هوشمند يا شناسنامه.

براي دريافت پاسخ سوالات خود و مشاوره حقوقي در مورد اخذ تابعيت ايران مي‌توانيد از خدمات مشاوره حقوقي تهران وكيل دات كام بهره ببريد. همچنين با عضو شدن در كانال تلگرامي ‌وكيل دات كام از آخرين اخبار حقوقي مطلع شويد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص اخذ تابعيت ايراني، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون اخذ تابعيت ايراني پاسخ دهند.

سوالات متداول

بنچاق چه ويژگي ها و تفاوت هايي با سند دارد؟ از ديرباز يكي از دغدغه‌‌‌‌هاي اصلي بشر مسكن و داشتن سرپناه بوده است. با گسترش يكجا نشيني موضوع مالكيت نيز مطرح گرديد. از همين رو انسان براي مشخص كردن مالكيت خود بر زمين و ملكي كه در آن سكونت مي‌كند سندهايي را تنظيم نمود تا مالكيت خود را تثبيت كند و به سايرين نشان دهد. از سندهاي اوليه‌‌‌‌اي كه در مورد مالكيت بر املاك تنظيم گرديده ‌‌‌‌بنچا‌ق ‌‌‌مي‌باشد. ‌‌‌‌بنچا‌ق سندي بوده است كه توسط اشخاصي كه سواد داشته‌اند تاليف مي‌گشته و مالكيت شخص را اثبات مي‌كرده است. در‌‌‌‌‌‌‌ اين مطلب به بررسي بنچاق و تفاوت آن با سند ‌‌‌مي‌پردازيم.

بنچاق چيست ؟

بنچه يا ‌‌‌‌بنچا‌ق واژه‌‌‌‌اي است با ريشه‌‌‌‌اي تركي به معناي سند. ‌‌‌‌بنچا‌ق از نظر حقوقي سندي است راجع به مالكيت يا نقل و انتقال قبلي يك مال‌‌‌‌. سندي قديمي كه در آن مالكيت اشخاص بر مال مشخص مي‌گردد‌‌‌‌. ‌‌‌‌بنچا‌ق در دوره زماني قبل از قانون ثبت و بعد از آن دو معناي مختلف دارد.

‌‌‌‌بنچا‌ق قبل از قانون ثبت: يك سند عادي بوده است كه توسط كاتبين و اشخاص باسواد تنظيم مي‌گرديد و توسط علما و معتمدين مهر و امضا مي‌گشت. در‌‌‌‌‌‌‌ اين اسناد ثبت مي‌شد كه ملكي با مشخصات معلوم به نام چه شخصي است.‌‌‌‌‌‌‌ اين اسناد براي اثبات مالكيت كاربرد داشته است.

‌‌‌‌بنچا‌ق بعد از قانون ثبت: بعد از‌‌‌‌‌‌‌ اين كه قانون ثبت به تصويب رسيد شكل كاربرد ‌‌‌‌بنچا‌ق نيز تغيير كرد. امروزه در دفاتر اسناد رسمي بعد از‌‌‌‌‌‌‌ اينكه نقل و انتقال ملك صورت گرفت در داخل ‌‌‌‌بنچا‌ق جزئيات ملك از جمله آب‌‌‌‌، برق‌‌‌‌، تلفن و‌‌‌‌… ثبت مي‌گردد. در ‌‌‌‌بنچا‌ق چيزهايي ثبت ‌‌‌مي‌شود كه در داخل سند نيست و در واقع خلاصه‌اي از اطلاعات ملك و سند ‌‌‌مي‌باشد. امروزه به ‌‌‌‌بنچا‌ق برگ معاملات تك برگي نيز گفته ‌‌‌مي‌شود‌‌‌‌.

البته امروزه هنوز هم در روستا‌‌‌‌ها ‌‌‌‌بنچا‌ق به صورت سنتي و قديمي آن تنظيم مي‌گردد. به طوري كه اشخاص در معامله زمين در يك روستا يا دهات ‌‌‌‌بنچا‌ق ملك را تعيين مي‌كنند و‌‌‌‌‌‌‌ اين سند به امضاي كدخدا يا دهياري و اعضاي آن و چند شاهد ‌‌‌مي‌رسد.

براي آشنايي با راه هاي تبديل بنچاق به سند تك برگ كليك كنيد.

اعتبار ‌‌‌‌بنچاق تا چه ميزان است ؟

‌‌‌‌بنچا‌ق‌‌‌‌هايي كه از قديم تنظيم شده‌اند معتبر ‌‌‌مي‌باشند و قابل تبديل به سند رسمي هستند و از‌‌‌‌‌‌‌ اين نظر نزد مراجع قانوني در مورد مالكيت دارنده آن قابل استناد است. ‌‌‌‌بنچا‌ق‌‌‌‌هاي امروزي نيز به دليل‌‌‌‌‌‌‌ اينكه در دفاتر اسناد رسمي به ثبت ‌‌‌مي‌رسند داراي اعتبار هستند به حدي كه قابل انكار يا ترديد نمي‌باشند.

براي فهم‌‌‌‌‌‌‌ اينكه يك ‌‌‌‌بنچا‌ق اصلي است و داراي اعتبار ‌‌‌مي‌باشد يا خير ‌‌‌مي‌توانيد به دفاتر اسناد رسمي مراجعه نماييد. بعد از يك استعلام به شما در مورد اصل بودن يا ميزان اعتبار آن اطلاع داده ‌‌‌مي‌شود.

تفاوت بنچاق با سند رسمي

با يك نگاه كلي ‌‌‌مي‌توان تفاوت‌‌‌‌هايي ميان ‌‌‌‌بنچا‌ق‌‌‌‌هايي كه امروزه در دفاتر رسمي ثبت ‌‌‌مي‌شود با اسناد رسمي پيدا كرد. اگرچه هر دو به دليل‌‌‌‌‌‌‌ اينكه توسط دفاتر اسناد رسمي تنظيم ‌‌‌مي‌گردند يك سند رسمي مي‌باشند ولي داراي تفاوت‌‌‌‌هايي نيز هستند.

‌‌‌‌بنچا‌ق سندي است در مورد ملك كه در آن اطلاعات و جزئيات ملك ثبت ‌‌‌مي‌شود‌‌‌‌. اما سند‌‌‌‌هاي معاملاتي اسنادي هستند حاوي اطلاعات خريدار و فروشنده كه در آن انتقال مالكيت از فروشنده به خريدار ثبت مي‌گردد.

براي دريافت پاسخ سوالات خود و مشاوره حقوقي در مورد ‌‌‌‌بنچا‌ق و تفاوت آن با سند مي‌توانيد از خدمات مشاوره حقوقي تهران وكيل دات كام استفاده نماييد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص بنچاق، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون بنچاق پاسخ دهند.

سوالات متداول

حمايت از كارگران در قانون كار چگونه است؟ در جامعه مدني كنوني كارگران به عنوان بازوان محرك جامعه نقش به سزايي را‌‌‌‌ ايفا ‌مي‌كنند. قطعا رشد و بالندگي يك جامعه تا حد زيادي در گرو داشتن نيروي كاري جوان و پويا است. اما همانطور كه كارگران به كار و توليد مشغول هستند و وظائف خود را در قبال جامعه انجام ‌مي‌دهند در مقابل نيز جامعه و قانون بايد از آن‌ها حمايت نمايد. در همين راستا براي دفاع از حقوق كارگران و حمايت از آن‌ها قانونگذار در سال 1369 قانون كار را به تصويب رساند. در‌‌‌‌‌‌‌ اين مطلب به بررسي حمايت از كارگران در قانون كار مي‌پردازيم.

ماهيت كلي قانون كار

در سال 1369 قانون كار در 203 ماده و چندين تبصره از سوي مجلس شوراي اسلامي‌ به تصويب رسيد.‌‌‌‌‌‌‌ اين قانون داراي دوازده فصل مي‌باشد كه در آن قانونگذار سعي در‌‌‌‌ ايجاد تعادل و تناسب در روابط ميان كارگر و كارفرما نموده است.‌‌‌‌‌‌‌ اين قانون به مسائل مختلف از جمله جرائم و مجازات‌ها، شوراي عالي كار، خدمات رفاهي كارگران، تشكل‌هاي كارگري و كارفرمايي و… پرداخته است.

با يك نگاه كلي به‌‌‌‌‌‌‌ اين قانون مي‌توان گفت اگرچه هم حقوق كارفرمايان و هم كارگران در‌‌‌‌‌‌‌ اين قانون آمده است اما طرف حمايت از كارگران سنگيني ‌مي‌كند. از‌‌‌‌‌‌‌ آن رو كه كارگران قشر زحمت كش و آسيب پذير‌‌‌‌‌‌‌ كشور هستند در‌‌‌‌‌‌‌ اين قانون حمايت از آنان در اولويت قرار گرفته است.

براي آشنايي با شرايط كارگاه در قانون كار كليك كنيد.

حمايت از كارگران در قانون كار

در قانون كار در فصل سوم از ماده 34 تا 84 به موضوع حمايت از كارگران در بخش‌هاي مختلف پرداخته شده است. در مبحث اول دستمزد كارگر بررسي شده است. براي جلوگيري از تضييع حقوق كارگران حداقل دستمزد يك كارگر تعيين شده است و نمي‌توان به كمتر از آن توافق نمود.

در مبحث دوم در مورد ساعات كاري صحبت شده است و بر اين اساس نبايد از 8 ساعت در روز و 44 ساعت در هفته بيشتر باشد. قطعا ساعات كار زياد براي جسم و روح كارگران زيان آور است و باعث آسيب به آنان مي‌شود. به همين خاطر قانون براي‌‌‌‌‌‌‌ اين موضوع محدوديت ‌‌‌‌ايجاد كرده است و حتي زمان شروع و پايان ساعت كاري را هم مدنظر قرار داده است.

در مبحث سوم مرخصي و تعطيلات كارگران مورد توجه قرار گرفته و قانون گذار داشتن مرخصي و استراحت كردن براي تجديد قوا را حق مسلم يك كارگر مي‌داند.

در فصل چهارم و پنجم به موضوع كار زنان و نوجوانان پرداخته شده است. با توجه به‌‌‌‌‌‌‌ اين كه از نظر جسمي‌ زنان و نوجوانان ضعيف‌تر و آسيب پذير‌تر هستند در بخش جداگانه به موضوع آنان پرداخته شده است. با توجه به‌‌‌‌‌‌‌ اين قانون نمي‌توان زنان را به انجام كارهاي دشوار و زيان آور و همچنين كار با وسايل مكانيكي مجبور كرد. همچنين زنان در صورت بارداري مي‌توانند از امتياز مرخصي زايمان استفاده نمايند.

در مورد نوجوانان نيز نسبت به اشخاص بالغ به ميزان 30 دقيقه ساعت كاري كمتري در نظر گرفته شده است و نبايد آن‌ها را به كاري كه بر خلاف سلامتي آن‌ها باشد مجبور كرد.

در ساير مواد نيز به حمايت از سلامتي جسمي ‌و روحي كارگران پرداخته شده است.

براي آشنايي با قوانين مربوط به مرخصي كارگر كليك كنيد.

ضمانت اجراي قانون كار | حمايت از كارگران در قانون كار

براي‌‌‌‌‌‌‌ اينكه كارگر و كارفرما هر دو به‌‌‌‌‌‌‌ اين قانون پايبند باشند در ضمن ماده 171 قانون كار ذكر شده است كه در صورت تخلف از مواد‌‌‌‌‌‌‌ اين قانون شخص متخلف به مجازات حبس، جريمه نقدي و يا هر دو محكوم ‌مي‌گردد. در ادامه ماده ذكر شده است كه اگر‌‌‌‌‌‌‌ اين نقض قانون باعث قطع يا نقص عضو و يا فوت كارگر شود علاوه بر تمام مجازات مطرح شده در‌‌‌‌‌‌‌ اين قانون شخص كارفرما به مجازات جرم مقتضي مانند ديه در قانون مجازات اسلامي‌ محكوم ‌مي‌گردد.

همچنين بر اساس نص ماده 8 قانون كار تمام مفاد مذكور در قرارداد كار و يا مواردي كه بعدا اضافه مي‌شود در صورتي كه بر خلاف‌‌‌‌‌‌‌ اين قانون باشد غير نافذ هستند و كارفرما حق ندارد مزاياي كمتري نسبت به‌‌‌‌‌‌‌ اين قانون براي كارگر در نظر بگيرد.

براي آشنايي با فرايند شكايت از كارفرما كليك كنيد.

براي دريافت پاسخ سوالات خود و مشاوره حقوقي در مورد حمايت از كارگران در قانون كار مي‌توانيد از خدمات مشاوره حقوقي تهران وكيل دات كام بهره ببريد. همچنين با عضو شدن در كانال تلگرامي ‌وكيل دات كام از آخرين اخبار حقوقي مطلع شويد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص حمايت از كارگران در قانون كار، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون حمايت از كارگران در قانون كار پاسخ دهند.

سوالات متداول

آيا شما با سامانه توسعه تجارت آشنا هستيد؟ كشورها همواره در پي گسترش دادن توانايي تجاري و صادرات خود هستند. با اقداماتي مثل تصويب قوانين براي آسان‌سازي امر صادرات سعي در افزايش حجم صادرات و رشد اقتصادي دارند. كشور ايران نيز سازمان توسعه تجارت ايران را به همين منظور ايجاد ساخت. سازمان توسعه تجارت ايران نيز مانند ساير سازمان‌هاي دولتي يك سامانه اختصاصي به خود را به نام سامانه توسعه تجارت ايران ايجاد نمود. در ادامه اين مطلب به معرفي اين سامانه و نحوه بهره‌وري از آن مي‌پردازيم.

سازمان توسعه تجارت ايران

كشور ايران براي گسترش تجارت خارجي و دستيابي به بازارهاي هدف در خارج از مرز‌هاي ايران، سازماني تحت عنوان سازمان توسعه تجارت ايران را ايجاد كرده است. سازمان توسعه تجارت ايران در اين راستا تلاش مي‌كند. تا با به‌كارگيري دانش جديد تجارت خارجي كشور را گسترش دهد و مديريت صادرات ايران را تسهيل بخشد.

سازمان توسعه تجارت ايران با اهداف مشخصي ايجادشده است. كه از اهداف سازمان توسعه تجارت ايران مي‌توانيم. به توسعه بنگاه‌هاي تجاري به‌منظور افزايش ميزان صادرات غيرنفتي، گسترش بازارهاي صادرات، توسعه تجارت خارجي اشاره كنيم. همچنين ارائه تسهيلات به‌منظور گسترش صادرات، تنظيم مقررات براي توسعه فعاليت‌هاي تجاري نيز از ديگر اهداف سازمان توسعه تجارت به شمار مي‌آيد.
معرفي سامانه توسعه تجارت ايران

در خصوص سازمان توسعه تجارت ايران گفتيم كه توسط دولت ايران براي گسترش و تسهيل صادرات تشكيل‌شده است. با توجه به اينكه تمامي سازمان‌هاي دولتي در مهروموم‌هاي اخير اقدام به توسعه الكترونيكي خود نموده‌اند. سازمان توسعه تجارت ايران نيز به‌منظور ارائه خدمات خود اقدام به ايجاد يك سامانه الكترونيك اختصاصي به نام سامانه توسعه تجارت ايران نمود.

اين سامانه الكترونيك توسعه تجارت ايران به نشاني tpo.ir در دسترس تاجران و متقاضيان قرار دارد. اين سامانه داراي امكانات متعددي است. كه اين امكانات شامل مشوق‌هاي صادراتي، نمايشگاه‌ها و هيئت‌هاي تجاري، تعليم مخصوص تجار، ارائه مشاوره‌هاي تجاري، مطالعات در خصوص بازار، آشنايي با مركز‌هاي تجارت خارج از ايران، آمار و دستورالعمل‌هاي مربوط به تجار و سامانه‌اي براي شركت‌هاي مديريت صادرات مي‌شود.

نحوه ورود به سامانه توسعه تجارت ايران

جهت ورود به سامانه توسعه تجارت ايران و استفاده از خدمات آن ابتدا بايد سايت به نشاني tpo.ir را جستجو كنيد و وارد سايت شويد. با ورود به سايت سامانه توسعه تجارت ايران امكانات و خدمات آن در دسترس شما قرار مي‌گيرد. البته توجه داشته باشيد شرط استفاده از برخي خدمات سامانه توسعه تجارت ثبت‌نام در اين سامانه است.

ازجمله خدمات سامانه توسعه تجارت كه دسترسي به آن مشروط به ثبت‌نام در سامانه است مي‌توانيم به خدمات كلينيك مشاوره صادرات اشاره كنيم. شما براي استفاده از اين خدمات مشروط به ثبت‌نام ابتدا بايد مراحل ثبت‌نام را تكميل كنيد. بعد از ثبت‌نام در سامانه، گزينه ورود را انتخاب نماييد. بدين ترتيب با استفاده از نام كاربري و رمز عبور به‌حساب ايجادشده خود در سامانه وارد مي‌گرديد. و تمامي امكانات سامانه توسعه تجارت در دسترس شما قرار مي‌گيرد.

بنابراين همان‌طور كه گفتيم براي ورود به سامانه توسعه تجارت ابتدا بايد وارد سايت tpo.ir شويم. و در صورتي كه از قبل ثبت‌نام كرده‌ايد گزينه ورود را انتخاب كنيد. بعد از انتخاب گزينه ورود در صفحه پيش رو‌ي خود نام كاربري و رمز عبور را وارد كنيد و سپس دكمه ورود را انتخاب نماييد. در ادامه اين مطلب نحوه ثبت‌نام در سامانه را آموزش مي‌دهيم.
ثبت‌نام و عضويت در سامانه توسعه تجارت ايران

پيش‌تر اشاره كرديم كه براي دسترسي به برخي از خدمات سامانه توسعه تجارت ايران حتماً بايد در سامانه ثبت‌نام كنيد. خدماتي نظير كلينيك مشاوره صادرات كه بهره‌مندي از آن مشروط به ثبت‌نام در سامانه توسعه تجارت ايران مي‌باشد. بنابراين در اين بخش قصد داريم نحوه ثبت‌نام و عضويت در سامانه توسعه تجارت ايران را آموزش مي‌دهيم.

مراحل ثبت‌نام در سامانه توسعه تجارت چندان پيچيده نيست. جهت ثبت‌نام در سامانه توسعه تجارت ابتدا وارد سايت tpo.ir شويد. سپس گزينه ورود را انتخاب كنيد. در صفحه‌اي كه پيش روي شما مي‌آيد افرادي كه از پيش ثبت‌نام كرده‌اند با ورود رمز و نام كاربري خود و كليك بر روي گزينه ورود،  وارد سايت مي‌شوند. اما براي ثبت‌نام شما بايد گزينه عضويت كه در پايين گزينه ورود در اين صفحه تعبيه‌شده است كليك كنيد.

با انتخاب گزينه عضويت، سامانه از شما اطلاعاتي نظير نام و نام خانوادگي، آدرس پست الكترونيك يا همان ايميل و شماره تماس مي‌خواهد. پس از تكميل اطلاعات خواسته‌شده روي گزينه ثبت فرم بزنيد تا ثبت‌نام شما انجام گيرد.

مركز وكيل دات كام شما عزيزان را در حل پرونده‌‌‌‌‌هاي حقوقي خود ياري ‌‌‌‌مي‌نمايد. از جمله خدمات‌‌‌‌‌‌‌ اين مركز ‌‌‌‌مي‌توان‌ به ارائه مشاوره حقوقي تهران و حل انواع پرونده‌‌‌‌‌هاي حقوقي اشاره نمود.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص سامانه هاي دولتي، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون سامانه هاي دولتي پاسخ دهند.

سؤالات متداول

نمونه دادخواست الزام به تمكين چگونه است؟ در حين عقد زن و شوهر در قبال يكديگر داراي مسئوليت‌‌‌‌‌هايي ‌‌‌‌مي‌شوند كه مي‌بايست به آن‌ها عمل نمايند. يكي از مسئوليت‌‌‌‌‌هايي كه زن در حين عقد عهده دار آن مي‌گردد تمكين از شوهر ‌‌‌‌مي‌باشد.‌ زن موظف است از همسرش تمكين كند و تمام وظايفي را كه حين عقد به عهده او قرار گرفته است انجام دهد، در غير‌‌‌‌‌‌‌ اين صورت مرد ‌‌‌‌مي‌تواند به علت عدم تمكين از او در دادگاه شكايت نمايد. در ادامه قصد داريم در مورد تمكين از همسر و نمونه دادخواست الزام به تمكين توضيحاتي را بيان نماييم، با ما همراه باشيد.

عدم تمكين از شوهر به چه معناست ؟

زن موظف است كه بعد از خوانده شدن عقد نكاح در منزل شوهر سكونت داشته باشد و از او حرف شنوي كند. همچنين موظف است كه در برقراري رابطه زناشويي تمام تلاش خود را به كار بگيرد تا نياز‌‌‌‌‌هاي مرد را از‌‌‌‌‌‌‌ اين لحاظ برطرف نمايد. در صورتي كه زن به‌‌‌‌‌‌‌ اين موارد توجهي نكند مرتكب عدم تمكين از شوهر خود شده است و شوهر مي‌تواند در دادگاه از او شكايت كند.

مرد در صورت عدم تمكين زن ‌‌‌‌مي‌تواند با ارائه دادخواستي از دادگاه بخواهد كه زن را الزام به تمكين نمايد. همچنين اگر به دادگاه ثابت شود كه زن ناشزه است و از همسر خود تمكين ‌‌‌‌‌نمي‌كند دادگاه ديگر مرد را ملزم به پرداخت نفقه ‌‌‌‌‌نمي‌داند و حتي مرد ‌‌‌‌مي‌تواند از دادگاه اجازه ازدواج دوم را نيز دريافت نمايد.

دادخواست الزام به تمكين

مرد در صورت ناشزه بودن زن ‌‌‌‌مي‌تواند طي ارائه دادخواستي او را الزام به تمكين نمايد. در دادخواست الزام به تمكين ‌‌‌‌مي‌بايست تما‌‌‌‌مي مشخصات مرد و زن نوشته و به دادگاه ارائه شود. دادگاه نيز با بررسي دادخواست و خواسته مرد در صورتي كه زن بدون هيچ دليل منطقي و قانوني ناشزه باشد او را ملزم به تمكين از همسر خود خواهد كرد.

نمونه دادخواست الزام به تمكين

علاوه بر ذكر مشخصات در دادخواست عدم تمكين، مرد ‌‌‌‌مي‌بايست خواسته خود از دادگاه را نيز ذكر نمايد و بگويد كه درخواست صدور حكم الزام به تمكين را دارد. متن يك دادخواست الزام به تمكين صحيح به شرح زير ‌‌‌‌مي‌باشد:

با سلام و عرض احترام خدمت رياست محترم دادگاه خانواده

اينجاب….. در تاريخ….. با خانم…. اقدام به ازدواج نموده‌‌‌‌‌‌ام. همسر بنده به مدت سه ماه است كه منزل را ترك نموده است، با او براي بازگشت تماس گرفته‌‌‌‌‌‌ام اما او از بازگشت به منزل خوداري نموده است. لذا از شما خواهشمند هستم كه زوجه را به تمكين از بنده الزام نموده و همچنين خواهان رسيدگي سريع شما و صدور حكم مبني بر الزام به تمكين زن (همسر خود) ‌‌‌‌مي‌باشم. تقاضا دارم با اتكا به ماده ۱۱۰۲ ،۱۲۰۸ و ۱۱۱۴همسر بنده را به تمكين الزام نماييد.

هزينه دادخواست الزام به تمكين | نمونه دادخواست الزام به تمكين

دادخواست الزام به تمكين جزو دادخواست‌‌‌‌‌هاي مالي نيست و معمولا هزينه‌‌‌‌اي در برندارد، اگر هم هزينه‌‌‌‌اي دريافت شود بسيار كم خواهد بود.

مركز وكيل دات كام شما عزيزان را در حل پرونده‌‌‌‌‌هاي حقوقي خود ياري ‌‌‌‌مي‌نمايد. از جمله خدمات‌‌‌‌‌‌‌ اين مركز ‌‌‌‌مي‌توان‌ به ارائه مشاوره حقوقي تهران و حل انواع پرونده‌‌‌‌‌هاي حقوقي اشاره نمود.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص نمونه دادخواست الزام به تمكين، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون نمونه دادخواست الزام به تمكين پاسخ دهند.

سوالات متداول

آيا با مراجع شبه قضايي و وظايف آن‌ها آشنايي داريد؟ در جامعه ممكن است شهروندان از برخي تصميمات ادارات دولتي دچار خسارت شوند. لذا بايد بتوانند به طريقي نسبت به خسارت وارده اعتراض نمايند. بنابراين مراجعي تحت عنوان مراجع شبه قضايي ايجاد شد تا به اين مشكل رسيدگي نمايد. مراجع شبه قضايي، مراجعي هستند كه به رسيدگي و حل دعاوي ميان دولت و شهروندان مي‌پردازند. در ادامه اين مطلب به معرفي مراجع شبه قضايي، هدف تشكيل آن‌ها مي‌پردازيم.

مراجع شبه قضايي چيست ؟

در جوامع امروزي به دليل نقش پررنگ دولت مخصوصاً در نظام اقتصادي جامعه، ممكن است دعاوي ميان شهروندان و ادارات دولتي ايجاد گردد. يكي از حقوق مسلم مردم توانايي اقامه دعوا عليه دولت‌ها است. اين حق در ايران نيز به رسميت شناخته مي‌شود. بنابراين شرايط جامعه امروزي اين‌گونه ايجاب مي‌كند تا اين دعاوي در مراجع خاصي و با اصول مخصوص به خود بررسي شوند.

به همين منظور مراجعي تحت عنوان مراجع شبه قضايي در ايران ايجاد گشتند. فلسفه ايجاد مراجع شبه قضايي اين است كه افرادي كه به واسطه اعمال نهادهاي دولتي دچار خسارت شدند. بتوانند با مراجعه به مكاني كه توسط قانون پيش‌بيني‌شده است. احقاق حق نمايند و درخواست جبران خسارت وارده بر خود را داشته باشند.

مراجع شبه قضايي، زيرمجموعه قوه قضاييه نيستند. بلكه اين مراجع تحت نظر قوه مجريه قرار دارند. بنابراين نمي‌توانيم اين مراجع را به عنوان دادگاه معرفي نمود. با توجه حوزه‌هاي متعدد فعاليت‌هاي نهادهاي دولتي و روابط متعدد دولت با شهروندان، مراجع شبه قضايي نيز داراي انواع متعددي است.

صلاحيت مراجع شبه قضايي

همان‌طور كه اشاره كرديم مراجع شبه قضايي وظيفه رسيدگي به دعاوي ميان شهروندان و نهادهاي دولتي را دارند. همچنين اين مراجع شبه قضايي زيرمجموعه قوه قضاييه نيستند بلكه تحت نظر قوه مجريه مي‌باشند. بنابراين مراجع شبه قضايي صرفاً صلاحيت رسيدگي به آن دسته از شكايات و دعاوي را دارند. كه توسط شهروندان عليه يكي از نهادهاي دولتي و كشور مطرح شده باشد. صلاحيت اين مراجع در خصوص رسيدگي به شكايات صراحتاً در قانون ذكرشده است. و خارج از آن نمي‌توانند به رسيدگي پرونده‌هاي ديگر كه ماهيت قضايي دارند، بپردازند.

چرا به اين مراجع، شبه قضايي مي‌گوييم ؟

مراجع اداري رسيدگي به دعاوي ميان شهروندان و دولت مراجعه شبه قضايي ناميده مي‌شوند. اما چرا اين مراجع عنوان مطلق قضايي ندارند؛ بلكه صرفاً آن‌ها را شبه قضايي مي‌ناميم؟ تفاوت‌ها و شباهت‌هاي مراجع شبه قضايي با مراجع قضايي در چيست؟ چه چيزي موجب اطلاق عنوان «شبه قضايي» به آن‌ها شده است.

تفاوت مراجع شبه قضايي با مراجع قضايي

از يك طرف نمي‌توانيم عنوان قضايي به اين مراجع بدهيم. چرا كه جزئي از قوه قضايي نمي‌باشند. و در واقع تحت نظر قوه مجريه هستند. همچنين افرادي كه در اين مراجع به رسيدگي پرونده شكايات مي‌پردازند و رأي مي‌دهند قاضي نيستند.

هرچند ممكن است كه قاضي نيز در ميان افراد رأي‌دهنده وجود داشته باشد. اما در اين پرونده‌ها رأي اكثريت ملاك عمل قرار مي‌گيرد. همچنين با توجه به اينكه اين مراجع جزئي از قوه مجريه قرار مي‌گيرند. بنابراين نام آن‌ها دادگاه، محكمه، ديوان و ساير عناوين مشابه مراجع قضايي نمي‌باشد. بلكه اين مراجع با عنوان‌هايي نظير كميسيون حل اختلاف، سازمان، هيئت و… شناخته مي‌شوند.

شباهت مراجع شبه قضايي با مراجع قضايي

اما از طرفي ديگر اين مراجع به مراجع قضايي شباهت دارند. آراء صادره از اين مراجع همانند مراجع قضايي اثر دارد. به اين معني كه رأي صادره در مورد حقوق و تكاليف افراد توسط مرجع شبه قضايي لازم‌الاجرا مي‌باشد. بنابراين از آن جهت كه ساختار و نحوه رسيدگي به پرونده شكايات توسط مراجع شبه قضايي به دادگاه‌هاي دادگستري شباهت دارد. اين مراجع را با وصف شبه قضايي تعريف مي‌كنيم و آن‌ها را مراجع شبه قضايي مي‌ناميم.

انواع مراجع شبه قضايي چيست ؟

همان‌طور كه پيش‌تر اشاره كرديم حوزه‌هاي فعاليت دولت‌ها به خصوص در موضوع اقتصاد در جوامع امروزي بسيار گسترده شده است. در نتيجه تعدد حوزه‌هاي فعاليت دولت‌ها، روابط ميان دولت با شهروندان نيز متعدد و متنوع خواهد شد. بنابراين امكان ورود خسارت به شهروندان توسط نهادهاي دولتي در حوزه‌هاي مختلف وجود دارد. لذا لازم است مراجع شبه قضايي متخصص در هر يك از امور دولتي ايجاد شود.

امروزه با توجه به حوزه و زمينه فعاليت مراجع شبه قضايي انواع مختلفي از آن‌ها را مي‌توانيم نام ببريم. به عنوان مثال مي‌توانيم موارد زير را نام ببريم:

نهادهاي شبه قضايي و هيئت‌هاي رسيدگي به تخلفات.

كميسيون‌هاي شهرداري.

داوري در قوانين موضوعه.

امور اراضي و آب.

اقدامات سازمان‌ها و نهادها در برخي مسائل حقوقي.

ثبت اسناد و املاك.

هيئت‌هاي انتظامي رسيدگي به تخلفات.

هر يك از اين مراجع شبه قضايي نامبرده خود  داراي چند دسته و اقسام مختلف هستند. و هر كدام از اين اقسام وظيفه مخصوص به خود را دارند.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص مراجع شبه قضايي، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون موضوعا پاسخ دهند.

سؤالات متداول